De leidinggevende van een fabriek, ziekenhuis, supermarkt, toneelzaal, school of andere collectiviteit is verantwoordelijk voor de jodiumtabletten die de overheid ter beschikking stelt in uitvoering van het nucleair noodplan. Dat blijkt uit een koninklijk besluit van 6 maart 2018 met instructies voor het bewaren en verdelen van die tabletten.
Verantwoordelijkheid bij de leidinggevende
De leidinggevende van een collectiviteit ontvangt alle informatie en instructies die nodig zijn om het nucleair noodplan van de Belgische overheid correct te kunnen uitvoeren, staat er in het nieuwe KB.
Een 'collectiviteit' is een voorziening waar personen kunnen samenkomen die vatbaarder zijn voor een besmetting met radioactief jodium, omwille van hun jonge leeftijd. Let op, de federale regering denkt bij een 'jonge leeftijd' niet zozeer aan baby's en kinderen, maar aan alle personen tot de leeftijd van 40 jaar. En dus zijn niet alleen crèches en scholen, collectiviteiten. Maar ook ondernemingen, instellingen, ziekenhuizen, supermarkten, bioscopen, sportcomplexen, enzovoort. Zelfs rusthuizen, want ook daar zullen de personeelsleden en bezoekers niet allemaal veertigplussers zijn.
De leidinggevende van de collectiviteit moet de personen aanwijzen die de jodiumtabletten in zijn collectiviteit mogen verdelen.
Wachten op het signaal
De verantwoordelijken mogen enkel de jodiumtabletten verdelen die werden uitgereikt door een apotheker of door een persoon of dienst die daartoe werd aangewezen door de FOD Binnenlandse Zaken. Zij mogen de tabletten ook alleen maar verdelen nadat zij daartoe instructie hebben gekregen van de overheid. Zij mogen de tabletten in géén geval op eigen initiatief toedienen.
Instructies voor het bewaren
De verantwoordelijken moeten er ook voor zorgen dat de voorraad jodiumtabletten correct wordt bewaard, 'zoals wordt beschreven in de bijsluiter' Zij maken de bewaarplaats van de voorraad bekend in de collectiviteit en zorgen ervoor dat die beveiligd is, en niet toegankelijk is voor kinderen.
Affiche
Op een zichtbare plek bij de bewaarplaats van de jodiumpillen hangen zij een overzichtelijk document uit met de volgende informatie:
- de inhoud van de voorraad;
- de wijze van bewaring;
- de personen die werden aangewezen om de tabletten te verdelen; en
- de instructies en richtlijnen die zij van de bevoegde overheden eventueel kregen.
Dit document moet 'periodiek' geactualiseerd worden. Dat is: 'telkens als er zich wijzigingen voordoen in de vermelde of de te vermelden gegevens'.
En de jodiumtabletten?
Bij een nucleair ongeval kan er radioactieve straling vrijkomen. Waaronder radioactief jodium, dat schildklierkanker kan veroorzaken. Vooral bij jonge mensen. De schildklier kan echter maar een beperkte hoeveelheid jodium opnemen. Door zelf tabletten in te nemen met stabiel jodium, raakt de schildklier verzadigd en kan ze geen radioactief jodium uit de nucleaire straling meer opnemen.
Onder het vorige nucleair noodplan moesten er 3 directe beschermingsmaatregelen genomen worden bij een nucleair ongeval. Namelijk: schuilen binnen een straal van 10 km rond de nucleaire site, en jodiumtabletten innemen en eventueel evacueren binnen een straal van 20 km. Het nieuwe nucleair noodplan legt die 3 beschermingsmaatregelen op binnen een noodplanningszone met een straal van 20 km rond een nucleaire site (met uitzondering voor Fleurus) en breidt de inname van jodium en de schuilmaatregel uit tot een zogenaamde extensiezone.
De noodplanningszones situeren zich binnen een straal van 20 km rond de grote nucleaire installaties van ons land (Doel, Tihange, SCK in Mol en BP in Dessel) en van onze buurlanden (Chooz in Frankrijk en Borssele in Nederland) en binnen een zone van 10 km rond het Instituut voor Radio-Elementen (IRE) in Fleurus. De extensiezones hebben een straal van 100 km rond de nucleaire sites en bestrijken zo het hele land, op het Henegouwse stadje Antoing na. Binnen de extensiezone zijn de jodiumpillen relevant zijn voor kinderen onder de 18 jaar, voor zwangere vrouwen en voor vrouwen die borstvoeding geven.
Zelf actie ondernemen
Hoewel het nucleair noodplan zich daarover niet uitspreekt, is het aan de leidinggevende van een collectiviteit om actie te ondernemen om zijn personeel, klanten en bezoekers te beschermen. De officiële website nucleairrisico.be raadt de verantwoordelijke van een collectiviteit dan ook expliciet aan om een voorraad jodiumtabletten in huis te halen. De tabletten zijn in heel België gratis verkrijgbaar bij de apotheek en zijn in de regel 10 jaar houdbaar. Op nucleairrisico.be staat zelfs een online-module waarmee u kunt berekenen hoeveel doosjes uw onderneming of instelling best in voorraad heeft.
Van toepassing
- België
- Vanaf 22 maart 2018 (wettelijke regeling van inwerkingtreding 10 dagen na publicatie in BS)
Bronnen
- Koninklijk besluit van 6 maart 2018 tot regeling van de terhandstelling van kaliumjodide overeenkomstig artikel 6, §2, 8°, van de wet betreffende de uitoefening van de gezondheidsberoepen, gecoördineerd op 10 mei 2015, BS 12 maart 2018.
- Koninklijk besluit van 6 maart 2018 tot vaststelling van de lijst van geneesmiddelen bedoeld in artikel 6, § 2, 8°, van de wet betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen, gecoördineerd op 10 mei 2015, BS 12 maart 2018.
- Koninklijk besluit van 1 maart 2018 tot vaststelling van het nucleair en radiologisch noodplan voor het Belgisch grondgebied, BS 6 maart 2018 [nieuw nucleair noodplan].
- Carine Govaert, senTRAL Nieuws, 13 maart 2018
- Algemeen directeur verantwoordelijk voor jodiumtabletten bij nucleair ongeval - Attentia