Het KB van 4 mei 2018 verbiedt 3 soorten handelingen omdat het gevaar op blootstelling aan ioniserende stralingen te groot is en/of er reeds valabele alternatieven voor deze handelingen bestaan die op vlak van veiligheid en stralingsbescherming minder risicovol zijn. Daartoe wordt het KB van 20 juli 2001 houdende algemeen reglement op de bescherming van de bevolking, van de werknemers en het leefmilieu tegen het gevaar van de ioniserende stralingen, ook ARBIS genoemd, gewijzigd.
Meer specifiek worden de volgende 3 handelingen verboden
- het gebruik van Americium-241 bronnen voor de meting van de vulhoogte van recipiënten bij de vervaardiging van dranken;
- het gebruik van draagbare intra-orale tandradiografietoestellen in inrichtingen waar geen patiënten verblijven;
- het gebruik van draagbare röntgentoestellen voor de nietdestructieve controle van leidingen.
Deze 3 handelingen worden verboden door het aanvullen van artikel 64 van het ARBIS met drie punten, met name de punten 64.5, 64.6 en 64.7.
Oorspronkelijk (in de ontwerptekst) waren er 4 handelingen verboden, maar blijkbaar is het verbod op het gebruik van toestellen en bronnen die ioniserende stralingen voortbrengen voor de detectie van extra prestatieverhogende apparatuur in het kader van de wielersport, niet in de definitieve versie geraakt.
Meting vulhoogte
Voor het meten van de vulhoogte stelt het FANC dat de voorkeur uitgaat naar het gebruik van optische toestellen (niet-ioniserende straling) voor transparant glas en naar röntgentoestellen (ioniserende straling) voor gekleurd glas, die geen risico op besmetting inhouden. Daarbij wordt er evenmin radioactief afval geproduceerd, is er geen risico met ioniserende straling tijdens het transport en is er geen risico op het ontstaan van weesbronnen. Er wordt evenwel een overgangstermijn voorzien voor de exploitanten die op het ogenblik van de inwerkingtreding van dit besluit (1 juli 2018) een oprichtings- en exploitatievergunning bezitten voor het gebruik één of meerdere Americium-241 bronnen voor de meting van de vulhoogte van recipiënten, gebruikt in het kader van de vervaardiging van dranken, mogen Americium-241 bronnen blijven gebruiken tot en met 31 december 2020.
Tandarts
Voor de toepassing door tandartsen, kunnen de draagbare intra-orale tandradiografietoestellen gebruikt worden zonder statief waardoor de gebruiker de röntgenbuis in de hand moet houden tijdens de bestraling. Dit roept vragen op betreffende de radioprotectie van de gebruiker die ter hoogte van handen, armen en zelfs op het gehele lichaam een verhoogde dosis kan oplopen. De Hoge Gezondsheidsraad stelt in zijn adviesnr. 9103 van 28 mei 2015 dat ″De Raad acht het niet nodig om mobiele, draagbare toestellen zonder statief toe te laten in de algemene praktijk van tandartsen en dierenartsen.″. De enige uitzondering die men wil toelaten is de situatie binnen inrichtingen waar patiënten verblijven waar het gebruik van een dergelijk toestel wel gerechtvaardigd voor het uitvoeren van tandheelkundige onderzoeken bij personen met speciale noden die zich niet of moeilijk kunnen verplaatsen. Hieronder wordt verstaan ouderen en/of gehandicapten in verzorgingsinstellingen, die zich moeilijk naar een ziekenhuis of een private tandartsenpraktijk kunnen begeven. Daarom wordt de definitieve tekst : "In inrichtingen waar geen patiënten verblijven is het verboden om gebruik te maken van intra-orale tandradiografietoestellen die door de gebruiker tijdens hun werking in de hand worden gehouden."
Controle leidingen
Tenslotte wat betreft het 3 verbod, wordt de definitieve tekst: "Met uitzondering van de toestellen die gebruikt worden voor de analyse van de chemische samenstelling van materialen, is het verboden om voor de niet-destructieve controle van leidingen gebruik te maken van röntgentoestellen die door de operator tijdens hun werking in de hand worden gehouden.″
Ook hier was de tekst van het ontwerp oorspronkelijk anders. Er was voorzien om alle draagbare toestellen te verbieden. Maar de Hoge Raad had daarbij opgemerkt dat deze omschrijving veel te ruim en onnauwkeurig was. Op die manier werden immers ook de draagbare toestellen uitgesloten die bediend werden op afstand. De tekst werd vervolgens aangepast.
Deze bepalingen treden in werking op de eerste dag van de maand na afloop van een termijn van tien dagen te rekenen van de dag volgend op de bekendmaking ervan in het Belgisch Staatsblad, dit is op 1 juli 2018.
Wettekstoninklijk besluit van 4 mei 2018 tot wijziging van het koninklijk besluit van 20 juli 2001 houdende algemeen reglement op de bescherming van de bevolking, van de werknemers en het leefmilieu tegen het gevaar van de ioniserende stralingen
Links
- Wettekst - Belgisch staatsblad
- De volledige tekst van ARBIS oftewel het KB 20 juli 2001 (nog niet aangepast)