Co-Prev, de koepelorganisatie van alle externe diensten voor preventie en bescherming, werd opgericht in 1968 en bestaat dus 50 jaar. Ter gelegenheid van dit jubileum en het feit dat de externe preventiediensten zelf hun 20e verjaardag vieren (ze werden in 1998 in het leven geroepen door een Koninklijk Besluit) organiseerde de vereniging een jubileum-event. Dit was een congres van een halve dag met als slogan “Wellbeing at work: building the future together”. Uiteraard mochten ook een hapje en een drankje niet ontbreken!
Het verleden
Natuurlijk past het bij een jubileum om even terug te blikken op het verleden. Dat gebeurde ook, maar werd beperkt tot een korte videomontage die een aantal sleutelmomenten uit de levensloop van de organisatie toonde. Co-Prev wil echter vooral naar de toekomst kijken en de verschillende sprekers wierpen dan ook vanuit hun persoonlijke expertise een blik op de toekomst van welzijn op het werk.
Belangrijk voor KMO’s
Minister van Werk Kris Peeters beet de spits af als eerste spreker. Hij benadrukte het belang van samenwerking tussen de externe diensten, de overheid en de sociale partners om het hoofd de bieden aan de technologische evolutie, de vergrijzing en het hoge aantal langdurig zieken. Daarnaast beklemtoonde hij het belang van externe preventiediensten voor KMO’s, die niet de interne kennis hebben over de uitgebreide en complexe welzijnswetgeving.
De toekomst is digitaal
Fons Leroy, gedelegeerd bestuurder van VDAB, had het over de arbeidsmarkt die in brand staat en benadrukte de nood aan digitale vaardigheden om tegemoet te komen aan de snel wijzigende arbeidsmarkt. Dit maakt dat heel wat mensen omgeschoold zullen moeten worden. Nieuwe digitale evoluties maken het echter ook makkelijker om werk op maat te creëren, reintegratie te ondersteunen en preventief in te spelen op werkgerelateerde risico’s. Als voorbeeld hierbij werd het gebruik van drones en robots bij gevaarlijke werkzaamheden aangehaald.
Het toenemend belang van psychosociaal welzijn
Elfi Baillien, professor aan de KU Leuven, sprak over psychosociale risico’s en de psychosociale risicoanalyse en deelde haar inzichten uit wetenschappelijke onderzoeken en praktijkervaringen, zowel wat betreft grensoverschrijdend gedrag als at betreft burn-out. Vaak zijn er subjectieve factoren die meespelen en een aanpak op maat is dan ook noodzakelijk.
Prof. Baillien roept op om in te zetten op primaire preventie, door een psychosociaal welzijnsklimaat te creëren op de werkvloer. Ze benadrukte tevens het belang van een sterke samenwerking tussen de interne en externe preventiediensten, HR en leidinggevenden.
De “Gig Economy”
François Perl, directeur-generaal bij het RIZIV, focuste op de tendens om steeds meer te werken met tijdelijke contracten (interims, flexi-jobs, enz…), ook wel “the gig economy" genoemd. Om het welzijn van werknemers in dergelijke jobs te garanderen, zijn er heel wat uitdagingen aan te pakken, zowel op het terrein als in ons sociale zekerheidssysteem. Enkele voorbeelden zijn volgens hem: het maken van voorspellingen rond langdurige afwezigheden op basis van risicofactoren, het inzetten op artificiële intelligentie en een degelijk re-integratiebeleid creëren door een beter disability management en werk op maat.
De toekomst begint in het heden
Geert De Smet, de directeur van Co-Prev, mocht de namiddag afsluiten. Hij keerde nog even terug naar het verleden door terug te grijpen naar het “10 punten plan” dat de externe preventiediensten in 2008 gelanceerd hadden. De boodschap hierbij was dat een aantal punten ondertussen gerealiseerd werden, aan andere nog gewerkt wordt, maar er ook knelpunten zijn die 10 jaar later niet aangepakt werden en nog steeds bestaan. De nadruk werd gelegd op onderstaande thema’s als sleutelfactoren voor een toekomstgerichte preventieaanpak:
- Externe preventiediensten toestaan diensten te leveren die hun klanten als een meerwaarde ervaren, en afstappen van een wetgeving die vol verplichte opdrachten en taken staat waar de bedrijven het nut niet van zien en voortdurend over klagen, maar die de externe diensten verplicht zijn om uit te voeren
- Een fundamentele modernisering van het gezondheidstoezicht, met een vermindering van de periodieke medische onderzoeken. Dit moet leiden tot een lichter takenpakket voor de arbeidsartsen en een grotere rol voor het paramedisch personeel. Dit topic werd ondersteund door cijfermateriaal dat aantoont dat het aantal arbeidsartsen in België de voorbije 5 jaar met meer dan 50 full-time equivalenten gedaald is en dat er de volgende 5 jaar minstens nog een even grote daling van de capaciteit arbeidsartsen zal zijn.
- Het waarderen van de preventieadviseurs met een opleiding niveau 2 binnen de externe diensten.
- Een evolutie naar meer gezondheidspromotie, burn-outpreventie en een efficiënte uitwerking van werkbaar werken en het re-integratiebeleid. De preventiediensten willen hierin een belangrijke rol spelen en roepen de verschillende beleidsniveaus op om samen te werken aan een globale aanpak van al deze problematieken.
Ook het heden kwam aan bod met de aankondiging van enkele projecten die momenteel lopen in de sector van de externe preventiediensten: de start van een deontologische commissie, de lancering van (de 3e) tevredenheidsenquête bij werkgevers en tenslotte de lancering van seed-connect.be.
Seed-connect.be is een platform dat de databases van de externe diensten op een gestructureerde en gecontroleerde manier opent naar de buitenwereld. De eerste functionaliteit die het platform gaat bieden is dat iedereen vanop de website met zijn elektronische identiteitskaart zal kunnen opzoeken wie zijn/haar arbeidsarts en preventieadviseur psychosociale aspecten zijn. De aanwezigen konden dit al ter plaatse uitproberen op een test-server, binnen enkele weken gaat het systeem voor iedereen beschikbaar worden via de website van seed-connect.be
Geert De Smet eindige met de oproep naar alle betrokken partijen dat een toekomstgerichte aanpak gericht op een beter welzijn op het werk alleen maar kan slagen als alle betrokken partijen samenwerken naar duidelijke doelen.
Om de namiddag te eindigen mocht hij tenslotte samen met de voorzitter van Co-Prev, em. Prof. Josse Van Steenberge nog het nieuwe logo van de vereniging onthullen, waarna de 150 aanwezigen nog konden genieten van een hapje en een drankje op de netwerkreceptie.