De toevoeging van een nieuw artikel in de Grondwet geeft personen met een handicap alle rechten op inclusie in onze samenleving, inbegrepen het recht op redelijke aanpassingen.
Wat is inclusie?
Inclusie gaat over het volwaardig meedoen in onze samenleving, het niet hoeven te voldoen aan een bepaalde norm. Inclusie gaat ook over aanpassingen en ondersteuning zodat iedereen naar eigen mogelijkheden en ambities kan deelnemen.
Nieuw artikel 22ter
In titel II van de Grondwet wordt een artikel 22ter ingevoegd, luidende:
"Art. 22ter. Iedere persoon met een handicap heeft recht op volledige inclusie in de samenleving, met inbegrip van het recht op redelijke aanpassingen."
De toevoeging van dit nieuwe artikel 22ter in de Grondwet geeft personen met een handicap alle rechten op inclusie in onze samenleving, inbegrepen het recht op redelijke aanpassingen. Het is een symbolische erkenning en tegelijk een versterking van de rechtspositie van mensen met een beperking.
VN-verdrag ligt aan de basis voor deze herziening
In het VN-verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap, is er een heel artikel gewijd aan het bevorderen van bewustwording over de rechten, waardigheid en bijdragen van personen met een handicap.
De Verenigde Naties nam op 13 december 2006 dit VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap aan. België ratificeerde dit verdrag op 2 juli 2009. 12 jaar later maakt België dus symbolisch werk om dit in de Grondwet in te schrijven. Dit zijn de stappen die België moet zetten om de mensenrechten van personen met een handicap te garanderen, zoals ze beloofde aan de VN.
De Belgische grondwet, een oud stukje wettekst
De Belgische Grondwet dateert al van 7 februari 1831. Het organiseert België als een parlementaire, constitutionele monarchie, met ministeriële verantwoordelijkheid voor het regeringsbeleid en scheiding tussen wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht.
Procedure om de Grondwet te herzien in 3 fasen, een fase voor en twee fasen na verkiezingen
De grondwetsherzieningsprocedure is opgenomen in artikel 195 van de Grondwet. Deze procedure verloopt in drie fasen. Het parlement stelt eerst een lijst op met de grondwetsartikelen die men wil herzien en verklaart deze ‘vatbaar voor herziening’. Na de goedkeuring van deze lijst worden de Kamers van rechtswege ontbonden en volgen er verkiezingen. Hierna kan het nieuw samengestelde parlement de artikelen die vatbaar voor herziening werden verklaard, wijzigen. Voor dergelijke grondwetswijziging dient in elke Kamer twee derden van de leden aanwezig te zijn en moet twee derden van de aanwezige leden die grondwetsherziening goedkeuren.
Aangekondigde herziening van artikel 22 van de Grondwet in 2019
Om de Grondwet te wijzigingen moeten de verschillende Kamers van België (Kamer van volksvertegenwoordigers en Senaat) de artikelnummers publiceren voor het einde van de legislatuur, zodat er in een volgende aanpassingen aan kunnen gebeuren. Zo werd op 23 mei 2019 een 'Verklaring tot herziening van de Grondwet' gepubliceerd, waarbij o.a. artikel 22 werd vermeld en zo opengesteld tot herziening.
Het doel werd toen ook al aangegeven: "herziening van titel II van de Grondwet, om een artikel in te voegen, teneinde personen met een handicap het genot van de rechten en de vrijheden te waarborgen".
Eigenlijk is dit een traag politiek proces, want al in januari 2010 werd in de Senaat een voorstel ingediend tot herziening van de Grondwet teneinde in titel II van de Grondwet een artikel 22ter in te voegen dat het recht waarborgt van personen met een handicap op aangepaste maatregelen die hun zelfstandigheid en culturele, maatschappelijke en professionele integratie garanderen.
Meer informatie
- Volledige inclusie in de samenleving van personen met een handicap nu ook verankerd in de Belgische Grondwet | Prebes Kenniscentrum
- Focus op talent | Handicap en arbeid
- Aanpassingen voor werknemers met een handicap | Prebes