Het federaal parlement heeft een wet goedgekeurd die een recht op klein verlet toekent aan werknemers die zich tijdens hun werkuren laten vaccineren tegen het coronavirus. Deze wet treedt in werking op de dag waarop zij wordt gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Aangezien de wet op dit moment nog niet is gepubliceerd, is deze momenteel dus ook nog niet van kracht.
Wat houdt het recht op klein verlet voor vaccinatie tegen het coronavirus in?
Het recht op klein verlet houdt in dat de werknemer zonder loonverlies van het werk afwezig mag zijn, wanneer hij zich tijdens de werkuren laat vaccineren tegen het coronavirus COVID-19. De werknemer heeft dit recht gedurende de tijd die nodig is voor de vaccinatie.
Voor wie geldt deze wet?
De wet is van toepassing op alle werknemers en werkgevers die met elkaar zijn verbonden door een arbeidsovereenkomst. Onder meer jobstudenten, uitzendkrachten en werknemers die telewerk verrichten vallen daar dus onder. Ook het contractueel personeel van de openbare sector valt onder de regeling van deze wet.
Voor wie geldt de wet niet?
- De wet is daarentegen niet van toepassing op vastbenoemde personeelsleden (statutairen). Voor deze categorie van werkenden dienen de diverse bevoegde overheden een regeling uit te werken in het kader van het statuut dat op die personeelsleden van toepassing is. Vastbenoemde personeelsleden nemen in dit verband best contact op met hun personeelsdienst of met de bevoegde gewest- of gemeenschapsoverheden.
- Leerlingen, stagiairs en vrijwilligers vallen evenmin onder deze wet, aangezien zij niet worden tewerkgesteld op grond van een arbeidsovereenkomst. Voor deze categorieën komt het aan de bevoegde beleidsniveaus toe om te beslissen of voor hen eventueel een gelijkaardig recht wordt ingevoerd.
- Zelfstandigen vallen buiten het toepassingsgebied van deze wet.
Wat is de duur van het klein verlet voor vaccinatie?
De werknemer beschikt over het recht op klein verlet voor de tijd die nodig is om zich te laten vaccineren. Dit omvat
- de tijd die wordt doorgebracht in het vaccinatiecentrum
- de tijd die nodig is om zich te verplaatsen naar en van de locatie waar de vaccinatie zal plaatsvinden
- het recht op klein verlet wordt toegekend voor elke vereiste injectie
Wat moet de werknemer doen om zijn recht op klein verlet uit te oefenen?
Indien de vaccinatie van de werknemer plaatsvindt tijdens zijn werkuren en de werknemer daarvoor gebruik wil maken van zijn recht op klein verlet, moet hij de werkgever op voorhand verwittigen van zijn afwezigheid. Hij moet dit zo snel mogelijk doen van zodra het tijdstip of tijdsslot van de vaccinatie voor hem bekend is. Wanneer het mogelijk is voor de werknemer om zelf het moment van vaccinatie te kiezen, mag er geen druk op hem worden uitgeoefend om de vaccinatie buiten de werkuren te laten plaatsvinden.
De werknemer mag het recht op klein verlet alleen maar gebruiken voor het doel waarvoor het is toegestaan, met name zich laten vaccineren tegen het COVID-19 virus. Gebruikt de werknemer zijn recht op klein verlet voor een ander doel, dan kan hem het loon worden ontzegd voor de uren van ongerechtvaardigde afwezigheid.
De werknemer kan uiteraard ook steeds beslissen om geen klein verlet uit te oefenen en voor de dag van vaccinatie een gewone dag vakantieverlof op te nemen. In dat geval zijn de regels van het vaccinatieverlof niet van toepassing.
De regels van het vaccinatieverlof zijn evenmin van toepassing wanneer de werknemer zich laat vaccineren tijdens een dag waarop hij inhaalrust geniet.
De werknemer heeft ook geen recht op klein verlet wanneer hij zich laat vaccineren buiten de werkuren.
Is een bewijs nodig?
Alleen als de werkgever hem daarom verzoekt, moet de werknemer bewijzen dat hij zijn recht op klein verlet heeft gebruikt om zich te laten vaccineren. Dit gebeurt door aan de werkgever het document te tonen dat de afspraak bevestigt om op een bepaald tijdstip aanwezig te zijn op een plaats waar de vaccinatie wordt toegediend. Als de afspraakbevestiging deze gegevens niet vermeldt, dient in de plaats daarvan de uitnodiging tot vaccinatie te worden voorgelegd aan de werkgever. Het is derhalve niet toegestaan om van de werknemer te verlangen dat hij zijn feitelijke aanwezigheid in een vaccinatiecentrum bewijst.
De werknemer moet de afspraakbevestiging (of desgevallend de uitnodiging tot vaccinatie) enkel tonen aan de werkgever. Het is de werkgever niet toegestaan om onder welke vorm dan ook een kopie van de afspraakbevestiging te nemen of de informatie die ze bevat manueel over te schrijven, met uitzondering van het tijdstip van de afspraak. Er mag bijgevolg ook niet gevraagd worden om een bewijs via e-mail te bezorgen.
De werkgever mag de informatie die hij aldus te zien krijgt alleen maar gebruiken met het oog op de organisatie van het werk en het verzorgen van een correcte loonadministratie. Het is de werkgever enkel toegestaan om de afwezigheid van de werknemer te registreren als klein verlet. Omwille van de bescherming van de privacy, mag de werkgever niet de reden van het klein verlet vermelden, noch op enige wijze registreren dat de werknemer mogelijks gezondheidsproblemen heeft.
Hoe wordt het loon berekend?
Het vaccinatieverlof wordt gelijkgesteld met een klein verlet, zoals geregeld in het kader van artikel 30, § 1 van de Arbeidsovereenkomstenwet van 3 juli 1978.
Dat betekent dat het loon voor de uren van afwezigheid wordt berekend volgens de wetgeving op de feestdagen. Het loonbehoud wordt dus op dezelfde manier vastgesteld als voor de afwezigheid op een feestdag.
Wat als de werknemer ziek wordt na de vaccinatie?
Het recht op klein verlet heeft betrekking op de vaccinatie zelf. Indien de werknemer ten gevolge van de vaccinatie ziek zou worden, dan gelden de gewone regels inzake arbeidsongeschiktheid en gewaarborgd loon.
Tot 31 december 2021
Het recht op klein verlet voor vaccinatie tegen het COVID-19 virus geldt tot en met 31 december 2021 (m.a.w. tot het einde van dit jaar). Indien de omstandigheden het vereisen, kan deze regeling bij koninklijk besluit eventueel worden verlengd tot maximaal 30 juni 2022.