De land- en tuinbouwsector is het kloppend hart van onze voedselvoorziening en een belangrijke pijler van het landelijke leven. Van vroege ochtenden op het veld tot innovatieve technieken in serres: elke dag zetten duizenden landbouwers en tuinders zich in voor verse, gezonde producten. Maar achter al dat harde werk schuilen ook risico’s. Machines, zware fysieke arbeid, blootstelling aan chemische stoffen, dieren… het zijn allemaal factoren die het werk uitdagend – maar ook potentieel gevaarlijk – maken.
Daarom is volgens Mieke Sevenans van PreventAgri preventie geen luxe, maar een noodzaak in deze sector. Mieke heeft een achtergrond als tuin- en landschapsarchitecte en is tevens preventieadviseur arbeidsveiligheid, met een bijzondere focus op de groene sectoren. Gedurende 18 jaar werkte ze bij een plantenverhuurbedrijf en was ze actief binnen verschillende werknemersorganisaties. Dankzij dat netwerk ontstond in 2015 het idee om, samen met de sociale partners van de Groene Sectoren en de Sociale fondsen, een nieuw initiatief op te richten. Zo werd Prevent Agri geboren.
Ondanks de inspanningen op het gebied van veiligheid blijft de land- en tuinbouwsector hoog scoren in de statistieken van arbeidsongevallen en bengelt doorgaans op de derde of vierde plaats. Brandveiligheid blijft een belangrijk aandachtspunt, aangezien stal- en bedrijfsbranden niet alleen financiële en menselijke schade veroorzaken, maar ook veel dierenleed met zich meebrengen. Daarnaast spelen machineveiligheid en bescherming tegen biologische en chemische agentia een cruciale rol. De inzet van seizoenarbeiders brengt bovendien specifieke uitdagingen met zich mee, vooral op het vlak van communicatie over veiligheid.
Dit alles onderstreept het belang van preventiemaatregelen. Tegelijkertijd moeten deze praktisch haalbaar blijven binnen de specifieke bedrijfsvoering van landbouwbedrijven en tuinaannemers, die niet te vergelijken is met een klassieke bedrijfsomgeving. Innovatie, automatisatie en schaalvergroting brengen nieuwe uitdagingen met zich mee maar bieden ook kansen om de sector veiliger en duurzamer te maken. Mieke benadrukt dat wetgeving opleggen zonder oog voor de menselijke factor zelden motiverend werkt. Ze streeft er daarom naar om boeren en tuinaannemers te benaderen als mensen met reële zorgen en uitdagingen. Haar doel is om een balans te vinden tussen regelgeving en de dagelijkse praktijk op het terrein. Dat is niet altijd eenvoudig, maar volgens haar wel essentieel voor het welslagen van haar missie.
De afgelopen jaren heeft de organisatie een sterke groei doorgemaakt, mede door de aanwerving van twee extra collega’s, Robin en Esther. Dankzij hun komst kunnen ze zich naast de traditionele veiligheidsaudits ook richten op ergonomie-scans—een aspect dat volgens Mieke nog te weinig aandacht krijgt binnen de land-en tuinbouwsector. Prevent Agri voert bedrijfsbezoeken uit. Dit helpt bedrijfsleiders en preventieadviseurs inzicht te krijgen in hun veiligheidsbeleid en biedt hen een concreet plan van aanpak. De aanpak is vraaggestuurd: de land- en tuinbouwbedrijven nemen zelf contact op voor een bezoek en advies op maat. Dankzij financiering door sociale fondsen zijn hun diensten voor land-en tuinbouwbedrijven volledig gratis.
Fyto producten: www.fytoweb.be
Prevent Agri: www.preventagri.vlaanderen
Boeren op een kruispunt: https://www.boerenopeenkruispunt.be/