Steeds meer wagens, bussen en vrachtwagens rijden volledig of gedeeltelijk op elektriciteit. Deze verschuiving brengt onmiskenbare voordelen met zich mee: minder uitstoot, stiller verkeer en een stap vooruit richting een duurzamere toekomst.
Toch schuilt achter die vooruitgang een nieuwe categorie risico’s. De technologie van lithium-ionbatterijen – het kloppend hart van de elektrische aandrijving – introduceert veiligheidsvraagstukken die we bij klassieke voertuigen niet kenden. Brandbestrijding, opslag, onderhoud en evacuatieprocedures vragen een fundamenteel andere benadering.
Onze host Robin Geerts verdiept zich in deze snel evoluerende materie. In zijn werk onderzoekt hij hoe en waarom branden bij elektrische voertuigen ontstaan, wat de gevolgen zijn, en vooral: hoe we als maatschappij, organisatie en individu beter voorbereid kunnen zijn.
Wie spreekt over branden bij elektrische voertuigen, kan niet om het fenomeen thermal runaway heen. Dit is een kettingreactie binnen de batterij waarbij één oververhitte cel andere cellen aansteekt. De temperatuur stijgt exponentieel, gassen ontsnappen, en het systeem raakt buiten controle. “Het gevaar is dat deze reactie niet meer te stoppen is met klassieke blusmiddelen,” legt Geerts uit. “Zelfs wanneer een brand lijkt gedoofd, kan herontsteking uren of dagen later optreden. Dat vraagt een compleet andere mindset bij hulpdiensten en preventieadviseurs.” Thermal runaway kan worden veroorzaakt door oververhitting, overladen, een productiefout of mechanische beschadiging – bijvoorbeeld na een ongeval. Het proces verloopt vaak onzichtbaar tot het te laat is.
De technologische evolutie van elektrische voertuigen verloopt razendsnel. De regelgeving daarentegen hinkt achterop. Op Europees niveau bestaan er wel richtlijnen rond transport en opslag van batterijen, maar de meeste voorschriften dateren uit een tijd waarin grootschalige e-mobiliteit nog toekomstmuziek was. Daardoor is de huidige wetgeving vaak onvoldoende afgestemd op de realiteit van werkplaatsen, parkeergarages of logistieke hubs waar dagelijks elektrische voertuigen aanwezig zijn. De uitdaging ligt bovendien niet alleen in het creëren van nieuwe regels, maar ook in het vertalen ervan naar praktische en haalbare maatregelen op de werkvloer.
Een batterijbrand blus je niet zoals een klassieke voertuigbrand. Water blijft het meest doeltreffende middel, maar de manier van toepassing verschilt. Grote hoeveelheden water zijn nodig om de batterijen te koelen en de chemische reactie te stoppen. Toch is de inzet van water niet altijd eenvoudig: de toegang tot het batterijcompartiment is vaak beperkt en de hoge temperaturen kunnen structuren verzwakken. Voor bedrijven betekent de opkomst van elektrische voertuigen dat hun risicobeoordeling herzien moet worden. Laadpunten, parkeergarages en onderhoudszones vormen potentiële brandhaarden wanneer ze niet correct zijn ingericht of bewaakt. Belangrijke preventieve maatregelen zijn onder meer: • Het inrichten van afzonderlijke en goed geventileerde laadzones; • Het installeren van temperatuur- en gassensoren; • Regelmatige inspectie van laadkabels en connectoren; • Opleiding van werknemers over noodprocedures en vroegtijdige signalering van risico’s; • Duidelijke afspraken met lokale brandweerdiensten over interventieplannen.
Technische oplossingen zijn belangrijk, maar de mens blijft de doorslaggevende factor. In crisissituaties bepaalt gedrag het verschil tussen beheersing en escalatie. Geerts wijst op het belang van veiligheidscultuur: “Een goed veiligheidsbeleid is niet louter een checklist. Het gaat om betrokkenheid, opleiding en communicatie. Werknemers moeten begrijpen waarom regels bestaan en hoe ze bijdragen aan hun eigen veiligheid.” Een goed voorbereide organisatie werkt proactief. Dat betekent realistische oefeningen, samenwerking met hulpdiensten en open dialoog over wat er beter kan.
Onze host deelt graag een PowerPoint die hij aan de HoGent heeft voorgesteld. Deze presentatie bevat o.a.:
Veiligheidsnieuws is hét vakblad voor preventieadviseurs. Het bevat artikels, praktijkcases, nieuwe trends, onderzoeken … Het verschijnt 4 maal per jaar (72 pagina's) in maart, juni, september en december met een oplage van meer dan 8.000 exemplaren (6.500 print en 1.500 digitaal).