Het werkhoudingsinstrument (WHI) is ontwikkeld door de Nederlandse Organisatie voor toegepast-
Wat is het?
Het WHI is een methode om te bepalen of er sprake is van een risico op het ontstaan van klachten aan het bewegingsapparaat (gewrichten, pezen en spieren) door de aanwezigheid van ongunstige werkhoudingen. De methode helpt u om
- te weten of er gezondheidsrisico’s door werkhoudingen zijn
- vast te stellen wat de belangrijkste risicohoudingen zijn
Voor welke taken in het geschikt?
De methode is bedoeld voor de beoordeling van werkhoudingen bij taken
- die in totaal langer dan 30 min op een dag voorkomen (afzonderlijke perioden bij elkaar opgeteld)
- waarbij de krachtuitoefening met 1 hand minder is dan 1 kgf/10 N (dit is evenveel als een pak suiker)
Voorbeelden van deze taken zijn: het bedienen van een heftruck, het wassen van cliënten (verpleegkundigen), het uitvoeren van een gebitscontrole (tandartsen), het sorteren van producten (van minder dan 1 kg), kwaliteitscontrole, etc. De methode is niet geschikt voor de beoordeling van werkhoudingen bij beeldschermwerk.
Taak per werkhouding
De WHI bekijkt per taak de werkhoudingen, waarbij er weinig kracht wordt uitgeoefend (<1kg). Voorbeelden zijn het inpakken van fruit, wassen door verpleegkundigen, gebitscontrole door tandarts, enz... Voor computerwerk is deze methode niet geschikt.
Op basis van hoe lang een houding per dag voorkomt en eventueel de frequentie en de duur, volgt een beoordeling volgens het stoplichtmodel.
Houding
|
Groen
|
Geel
|
Rood
|
---|---|---|---|
Knielen, hurken
- continu - per dag |
0 - 15min
0 - 30min |
15 - 30min
30 - 60min |
>30min
>60min |
Staan
- continu - per dag |
0 - 1u
0 - 4u |
1 - 2u
4 - 6u |
>2u
>6u |
Rompbuiging (>30°)
- per dag - frequentie: vaak >2x/min - duur: vaak >1min |
0 - 1u
neen neen |
1 - 4u
|
>4u
ja ja |
Nek
Buiging (>20°) Buiging + draaiing |
0 - 4u
0 - 1u |
4 - 6u
1 - 4u |
>6u
>4u |
Schouder
Heffing voor/opzij (>30°) |
0 - 30min
|
30min - 2u
|
>2u
|
Pols
- per dag - frequentie: >15x/min - duur: vaak >1min |
0 - 30min
neen neen |
30min - 2u
|
> 2u
ja ja |
Extreme houding
- achterover buigen romp - schouderheffing >60° - max. strekken elleboog |
af en toe
|
regelmatig
|
vaak
|
Deze laagdrempelige methode kan men uitvoeren zonder veel voorkennis van ergonomie. Het is een eerste stap om te komen tot verbeteringen aan de taak of werkpost. Wanneer verschillende risicofactoren tegelijk voorkomen, kan de hulp van een specialist ingeroepen worden.
Voor welke medewerkers?
De methode is geschikt voor risicobeoordeling van volwassen werknemers tussen 18 en 65 jaar, in alle branches en sectoren.
Wie kan het gebruiken?
Mogelijke gebruikers van het WHI zijn degenen die verantwoordelijk zijn voor de arbeidsomstandigheden in een bedrijf, bijvoorbeeld preventiemedewerkers, arbocoördinatoren, personeelsfunctionarissen, HRM-ers of - in kleine bedrijven - de directeur zelf. Ook arbodeskundigen van arbodiensten kunnen gebruik maken van de methode. De methode vereist geen specifieke voorkennis.
Opmerkingen vooraf
- Als de taakuitvoering erg verschilt per medewerker of per dag, observeer dan enkele verschillende werknemers op verschillende dagen en gebruik gemiddelde waarden voor de beoordeling.
- Voer een beoordeling eventueel, en zeker de eerste keer, met z'n tweeën uit in plaats van alleen. Dit leidt over het algemeen tot een beter resultaat
Ergonomie op Prenne 43
14.10 - 14.55 Praktische aanpak van de risicoanalyse ergonomie
Het uitvoeren van een risicoanalyse ergonomie is een hele uitdaging. Elk ergonomisch risico vraagt vaak een eigen methode. Dat maakt het vergelijken van werkposten niet evident. Welke taken zijn het meest belas- tend? Welke preventiemaatregelen moeten genomen worden en hoe dringend zijn deze? Daikin ontwikkelde hiertoe een eigen aanpak, die aan de hand van praktijkvoorbeelden zal toegelicht worden.
Door Lieve Vantieghem - preventieadviseur, Daikin
15.25 - 16.15 Meten van fysieke belasting en indeling van werkposten op basis van belasting
Om het risico ‘energetische belasting’ in kaart te brengen, werd de hartslag van de werknemers gedurende een hele werkdag gemeten. Tegelijkertijd werden de risicovelden per werkpost of per taak geïdentificeerd. Het resultaat van de analyse maakt het mogelijk om werknemers met dalende belastbaarheid over te plaatsen naar een minder belastende werkpost.
Door Carole van den Heuvel - preventieadviseur-ergonoom, Securex
Sinds 1 januari 2016 is het periodieke gezondheidstoezicht voor beeldschermwerkers niet meer verplicht. De werkpost van administratieve medewerkers toont nog andere risico’s: repetitieve bewegingen zorgen voor overbelasting en door de technologische vooruitgang beweegt men minder dan ooit. Sommigen beweren dat zittend werk het nieuwe roken is? Externe partners reiken ons hulpmiddelen aan: online tools, campagnes … Hoe gaat de interne preventieadviseur daar mee om?
Door Krista Dekoning - coördinerend preventieadviseur, GIDPBW Antwerpen Centrum & Jos Vanlaeken - preventieadviseur, College OLV ten Doorn Eeklo