De Vlaamse Regering wil zo snel mogelijk al het aanwezige asbest in Vlaamse gebouwen en woningen gebouwd voor 2001 in kaart brengen. Door asbest in slechte staat op te sporen en te verwijderen wil ze Vlaanderen tegen uiterlijk 2040 asbestveilig maken.
Asbestattest verplicht
Daarom wordt in de loop van 2022 een asbestattest verplicht bij de verkoop van woningen en gebouwen ouder dan 2001. Tegen 2032 moet iedere gebouweigenaar over een asbestattest beschikken. Bij verhuur is de eigenaar die over een asbestattest beschikt, verplicht om een kopie te bezorgen aan de (nieuwe) huurders.
Een asbestattest is het resultaat van een asbestinventarisatie van een gebouw. Het beschrijft voor een normaal gebruik van het gebouw welke materialen of gebouwonderdelen asbest bevatten, wat de staat is van het asbest en hoe het veilig kan beheerd of verwijderd worden.
De inventarisatie voor een asbestattest is “niet-destructief”. Een niet-destructieve asbestinventaris beschrijft enkel de rechtstreeks waarneembare asbestbronnen die een risico kunnen vormen bij het dagelijkse gebruik van het gebouw. Tijdens de inspectie worden nooit wanden of vloeren beschadigd om ingesloten asbest op te sporen. Bij het opstellen van een destructieve asbestinventaris gebeurt dat wel.
Gecertificeerde asbestdeskundigen
Enkel een gecertificeerd asbestdeskundige ‘inventarisatie’ zal een asbestinventarisatie voor een geldig asbestattest kunnen uitvoeren. Dat gebeurt via een gebouwinspectie ter plaatse. Hij rapporteert de inspectiegegevens via een webtoepassing van de OVAM. Op basis hiervan levert de OVAM een asbestattest af.
Kandidaat asbestdeskundigen zullen bij een door de OVAM erkende certificatie-instelling een certificaat kunnen bekomen. Ze moeten hiervoor de verplichte opleiding met praktijkgedeelte volgen en slagen in een examen. Om te starten aan de verplichte opleiding moet een kandidaat asbestdeskundige reeds over de basiskennis asbest beschikken. Dit kan door feitelijke beroepservaring of door het volgen van een vrijwillige vooropleiding bij een opleidingscentrum.
Geslaagde asbestdeskundigen inventarisatie bekomen een persoonscertificaat. Ze moeten zich in een volgende stap via een bedrijf aansluiten bij een erkend certificatie-instelling om te kunnen starten. Zo’n bedrijf zal zelf ook over een procescertificaat beschikken, afgeleverd door de certificatie-instelling. De certificatie-instelling ziet via controles en audits toe op de kwaliteitsvolle opmaak van asbestattesten. De OVAM werkt alle regels rond deze certificatie en de opvolging ervan verder uit in een certificatiereglement.
In voorbereiding
Momenteel zijn de regelgevende bepalingen voor de invoering van het asbestattest en het certificatiesysteem in voorbereiding (wijziging Vlarema). In de loop van 2021 is de publicatie via een gewijzigd Materialendecreet en Vlarema voorzien. Pas na deze publicaties kunnen certificatie-instellingen formeel erkend worden en certificaten uitreiken.