Telewerken om besmetting te voorkomen

Tot het federale rampenplan uit de lucht viel, waren de meeste bedrijven niet assertief en proactief in de bestrijding van het corona-gevaar. Ze volgden de adviezen van de overheid, zonder veel meer.

Werkgevers keken de kat uit de boom

9 op10 werkgevers in België voerde sinds de uitbraak van het coronavirus strengere hygiënemaatregelen in op de werkvloer. Maar daar stoppen helaas de initiatieven om de verspreiding van het virus tegen te houden.

Slechts 19% van onze bedrijven verplichtte thuiswerk voor personeel dat uit risicogebieden kwam
Amper 17% versoepelde de mogelijkheden voor telewerk

Strengere hygiëne, de preventiemaatregel waarop ze door experten via de media het eerst attent werden gemaakt en die ook vrij gemakkelijk haalbaar is, vond bij zo goed als alle werkgevers (93%) weerklank. Maar over verdere consequenties van corona leken de meeste ondernemingen voor zichzelf nog het juiste evenwicht te zoeken, bleek uit een rondvraag van Acerta.

Door het coronavirus is thuis- of telewerk ineens een actueel thema. Maar de reactie op de werkvloer volgde tot nu toch vooral de chronologie van het besmettingsgevaar. De focus lag eerst op werknemers die terugkeerden uit risicogebied: 19 procent van de werkgevers maakte thuiswerk voor hen verplicht, ziek of niet ziek. Voorts tonen de cijfers een eerder afwachtende houding: slechts 17 procent versoepelde het telewerkbeleid, 18 procent voerde een beleid in.

Verplicht laten thuiswerken mag

Dat thuis- of telewerk een effectief hulpmiddel is tegen de verspreiding van het coronavirus, betwijfelt ondertussen niemand meer. Het beste is daarover regelingen te treffen met de werknemers.

Maar wat als er eentje die het risico draagt, het niet ziet zitten en absoluut naar kantoor wil komen? Kan je deze werknemer verplichten? Volgens een schriftelijk antwoord op de vraag van de FOD WASO aan advocaat Dylan Casaer kan het, althans in de huidige context.

Dylan Casaer (Sherpa Law) licht toe: “Verscheidene banken laten hun werknemers die terugkeren uit een land met een besmettingsrisico verplicht thuiswerken. Sommige specialisten stelden dat een werkgever hiervan geen verplichting kan maken omdat de regelgeving over werkbaar werk de vrijwilligheid als voorwaarde voor thuiswerk opnam. Ik ben een andere mening toegedaan. Door iemand ‘thuis te zetten’ wijzigt de werkgever inderdaad eenzijdig de arbeidsplaats. Veel arbeidsovereenkomsten voorzien echter nu al in een zogenaamde variabiliteitsclausule inzake de plaats van tewerkstelling, op basis waarvan een werkgever wel een eenzijdige maatregel zou kunnen opleggen.

Maar er is meer. Volgens de Arbeidsovereenkomstenwet is de werkgever als ‘goede huisvader’ (art. 20.2) verplicht te zorgen voor een gezonde werkplek. Deze verplichting houdt uiteraard in dat ook niet-besmette werknemers recht hebben op een gezonde werkplek, waardoor hij sommige werknemers tijdelijk de toegang tot de werkplek kan ontzeggen wegens een risico op besmetting. Tegelijk moet de werknemer zich overeenkomstig artikel 17,4° onthouden van al wat schade kan berokkenen aan zijn eigen veiligheid, die van collega’s, werkgever of derden.

Kortom, verplicht thuis laten werken, mag. Best worden de afspraken hierover wel even op papier gezet en wordt thuiswerk mogelijk gemaakt door de nodige faciliteiten zoals laptop of internetverbinding.