Het aanstellen van een intern vertrouwenspersoon was al aanbevolen voor alle ondernemingen, maar wordt nu ook verplicht voor ondernemingen met minstens 50 werknemers.
Nieuwe wet
Op 23 november 2023 werd de wet van 5 november 2023 houdende diverse arbeidsbepalingen gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. De hoofdstukken 5 en 6 van deze wet hebben betrekking op de nieuwe verplichting tot het aanstellen van een vertrouwenspersoon.
Deze wijziging maakt deel uit van de maatregelen ter uitvoering van het Federaal Actieplan Mentaal Welzijn op het Werk en heeft als doel de aanwezigheid van vertrouwenspersonen in de ondernemingen te vergroten.
Vanaf wanneer?
De nieuwe wet treedt in werking vanaf 1 december 2023.
Belangrijke functie
De vertrouwenspersoon heeft een belangrijke eerstelijnsfunctie in de informele interne procedure, die toelaat dat er zonder formalisme en op vertrouwelijke wijze naar oplossingen kan worden gezocht. De verplichte aanduiding van een minstens één interne vertrouwenspersoon garandeert dat de werknemers steeds toegang hebben tot een vertrouwenspersoon die voldoende kennis heeft van de structuur, de werking en de cultuur van de onderneming.
Overgangsperiode opleiding
De vertrouwenspersoon die wordt aangeduid om te voldoen aan deze nieuwe verplichting, hoeft niet noodzakelijk de vereiste opleiding te hebben gevolgd op het moment van zijn aanduiding. De codex over het welzijn op het werk bepaalt namelijk dat de verplichte opleiding binnen twee jaar na de aanduiding van de vertrouwenspersoon moet zijn voltooid.
Wanneer verplicht?
In ondernemingen met minder dan 50 werknemers blijft de aanstelling van een vertrouwenspersoon een mogelijkheid, geen verplichting. De werkgever is enkel verplicht een vertrouwenspersoon aan te stellen wanneer alle leden van de vakbondsafvaardiging, of bij ontstentenis, alle werknemers zelf hierom verzoeken bij de werkgever.
Kiest deze werkgever ervoor om een vertrouwenspersoon aan te stellen (op eigen initiatief of op verzoek van de vakbondsafvaardiging of de werknemers), dan zal minstens één vertrouwenspersoon verplicht deel moeten uitmaken van het personeel van de onderneming wanneer er 20 of meer werknemers in de onderneming werken en beroep wordt gedaan op een preventieadviseur psychosociale aspecten van een externe dienst voor preventie en bescherming op het werk. In een onderneming met minder dan 20 werknemers mag de vertrouwenspersoon dus een aan de onderneming externe persoon zijn.
Procedure aanstelling
De procedure voor het aanstellen en verwijderen van de vertrouwenspersoon uit de functie is ongewijzigd gebleven, net als de wettelijke onverenigbaarheden voor het uitoefenen van deze functie.
Meer informatie
- Download het functieprofiel voor de vertrouwenspersoon op het Prebes Kenniscentrum
- Hoe kies je een interne vertrouwenspersoon? | Prebes Kenniscentrum
- Overzicht informatie voor vertrouwenspersonen | Prebes Kenniscentrum
- Affiche Chaos in je hoofd? Ga naar de vertrouwenspersoon | Prebes Kenniscentrum