Nieuws
Het beroepsgeheim: de krachtlijnen van een blijvend fundament van de vertrouwensrelatie
Wat moet je weten over het beroepsgeheim van de vertrouwenspersoon en de PAPSY? Enkele weetjes uit het Prebes webinar van 26 februari.
Op 26 februari vond het Prebes webinar plaats over de vertrouwenspersoon, de preventieadviseur psychosociale aspecten (PAPSY) en het beroepsgeheim. Meer dan 300 deelnemers konden vragen stellen via de chat aan onze experten,Tom Balthazar en Annick Alders. Zij gaven een helder inzicht in de kracht en de beperkingen van het beroepsgeheim binnen het domein van psychosociaal welzijn op het werk.
Tom Balthazar lichtte eerst de kern van het beroepsgeheim toe: het beroepsgeheim houdt in dat men zwijgplicht heeft over alles wat men verneemt bij de uitoefening van het beroep. Het gaat daarbij niet enkel over professionele gegevens en confidenties, maar over alles wat vernomen en geobserveerd wordt binnen de vertrouwensrelatie.
Deze zwijgplicht blijft bestaan na het einde van de professionele relatie (en ook na de dood). De zwijgplicht neemt niet weg dat persoon die men bijstaat (‘geheimplichtige’) zelf confidentiële gegevens kan bekend maken. In de praktijk zien we dat een vertrouwenspersoon er wel eens van beticht wordt vertrouwelijke informatie te hebben gedeeld, terwijl in feite de medewerker zelf de informatie heeft verspreid. Het is belangrijk hier alert voor te zijn.
Er bestaan talrijke uitzonderingen met mogelijkheden of zelfs verplichtingen om te spreken. Sommige uitzonderingen staan in de wet beschreven, andere werden afgeleid uit rechtspraak, rechtsleer of deontologische codes. De uitzonderingen werden tijdens dit webinar overlopen en besproken, onder meer:
Annick Alders duidde het belangrijke onderscheid tussen beroepsgeheim, vertrouwelijkheid en discretieplicht, begrippen die wel eens door elkaar gehaald worden. Het doorbreken van de contractuele vertrouwelijkheid kan leiden tot ontslag, maar het doorbreken van het beroepsgeheim kan leiden tot geldboetes en gevangenisstraffen.
De vertrouwenspersoon en de PAPSY (zowel de interne als de externe PAPSY) zijn gebonden door het beroepsgeheim, zoals bepaald in de welzijnswet en in het strafwetboek.
Zij duidde ook het belang van het beroepsgeheim voor preventie van psychosociale risico's op het werk.
Het gaat concreet over geheimen die aan de vertrouwenspersoon of de PAPSY zijn toevertrouwd uit hoofde van hun hoedanigheid of beroep.
Tijdens het webinar kwamen dan ook heel wat vragen binnen via de chat over dubbele functies (bijvoorbeeld: de vertrouwenspersoon is tegelijk ook HR-medewerker) of het verkrijgen van informatie buiten de officiële functie als vertrouwenspersoon (bijvoorbeeld: iemand spreekt je als vertrouwenspersoon terloops aan in de refter).
De PAPSY en de vertrouwenspersoon kunnen onderling informatie uitwisselen die nodig is voor het vervullen van hun opdracht. Je zal als PAPSY maar een supervisie voor vertrouwenspersonen begeleiden zonder dat er inhoudelijke informatie mag gedeeld worden. Dat is natuurlijk bijzonder moeilijk.
De PAPSY en de vertrouwenspersoon mogen ook informatie uitwisselen met de arbeidsarts, met name informatie die noodzakelijk is om geschikte maatregelen te nemen. Daarbij is de toestemming van de verzoeker vereist.
De kerngedachte is altijd: er mag alleen informatie uitgewisseld worden in het belang van de verzoeker.
? Prebes zet meer in op psychosociale thema’s. Blijf je graag op de hoogte? Schrijf je in voor onze psychosociale nieuwsbrief.
Veiligheidsnieuws is hét vakblad voor preventieadviseurs. Het bevat artikels, praktijkcases, nieuwe trends, onderzoeken … Het verschijnt 4 maal per jaar (72 pagina's) in maart, juni, september en december met een oplage van meer dan 8.000 exemplaren (6.500 print en 1.500 digitaal).
