Updates in de normen over robots: ISO10218-1 en -2
Nieuws

Updates in de normen over robots: ISO10218-1 en -2

De normen over de robotten ISO10218-1 en -2 zijn herzien en gepubliceerd in 2025. In de nieuwe norm spreekt men niet over een 'collaboratieve robot of cobot' maar gebruikt men de term 'gezamenlijke toepassing' van een robot en mens op één arbeidsplaats.

  • 07 mei 2025

Door recente vooruitgang in materiaalkunde, automatisering en aandrijftechnologie zijn industriële robots krachtiger, veelzijdiger en kostenefficiënter geworden. Om de veiligheidseisen aan te passen aan deze ontwikkelingen, is de normenreeks EN ISO 10218 grondig herzien. Er is daarbij gekozen voor een nieuwe benadering van risicobeoordeling. De risicobeoordeling in het kader van de machinerichtlijn moet de 'gezamenlijke toepassing' veilig maken niet alleen de robot of cobot maar ook de samenwerking van mens en robot op éénzelfde arbeidsplaats.

Belangrijke updates in ISO 10218

De ISO 10218-serie (bestaande uit twee delen) is de toonaangevende veiligheidsnorm voor industriële robotica.

Deel 1 van de norm biedt richtlijnen voor het ontwerp, de fabricage, herfabricage en heropbouw van industriële robots. Het doel is het verbeteren van de veiligheid van personeel dat werkt met industriële robots en robotsystemen.

Deel 2 biedt richtlijnen voor het ontwerp en de systeemintegratie van industriële robottoepassingen en robotcellen. Dit omvat methoden voor beveiliging om de veiligheid van personeel dat met deze toepassingen werkt te verbeteren, met nadruk op het belang van risicoanalyses.

De herziening van 10218-1 in 2025 omvat technische wijzigingen en weerspiegelt de voortdurende ontwikkelingen op de markt. Er zijn aanvullende eisen opgenomen voor ontwerp, modi, verduidelijking van functionele veiligheidsvereisten, vereisten rond cybersecurity (voor zover relevant voor robotsveiligheid) en veiligheidsvereisten voor industriële robots die bedoeld zijn voor collaboratieve toepassingen (voorheen onderdeel van ISO/TS 15066).

Beide delen zijn grondig herzien om in te spelen op de nieuwste veiligheidsuitdagingen en technologische vooruitgang, waaronder:

  • Verduidelijkte functionele veiligheidsvereisten die preciezere richtlijnen bieden om naleving en risicobeperking te verbeteren.
  • Geïntegreerde veiligheidsvereisten voor collaboratieve robottoepassingen, waarmee de eerder afzonderlijke ISO/TS 15066 wordt samengevoegd.
  • Inbegrepen richtlijnen voor veiligheid bij handmatig laden/lossen en eind-effectors (ook wel end-of-arm tooling of EOAT genoemd), afkomstig uit eerdere technische rapporten (TR 20218-1 en TR 20218-2).
  • Nieuwe robotclassificaties met bijbehorende functionele veiligheidsvereisten en testmethodologieën.
  • Cybersecurity-eisen met betrekking tot industriële robotsveiligheid.

Veiligheidsfuncties voor collaboratieve toepassingen

De termen "collaboratieve werking" en vergelijkbare begrippen zijn verwijderd uit beide documenten, omdat ze enkel het type toepassing beschrijven en niet de modus of een eigenschap van de robot. Experts zijn het erover eens dat er zoiets als een "collaboratieve robot" of "collaboratieve modus" niet bestaat, en zeker geen snelheid die als "collaboratief" kan worden aangeduid.

Voor veilige collaboratieve toepassingen beschrijft de normreeks nu nog slechts drie verschillende veiligheidsfuncties:

  • Handgeleide bediening (HGC – Hand Guiding Control)
  • Snelheids- en afstandsbewaking (SSM – Speed and Separation Monitoring)
  • Beperking van kracht en snelheid (PFL – Power and Force Limiting)

De vierde eerder beschreven functie, "gemonitorde veilige stilstand" (monitored safe stop), wordt niet langer vermeld, aangezien deze ook vereist is bij veel niet-collaboratieve toepassingen om onbedoeld starten te voorkomen.

Deel 1 van de norm beschrijft in detail de vereisten voor de PFL-, SSM- en HGC-veiligheidsfuncties die door robotfabrikanten moeten worden geleverd. Deel 2 bevat de vereisten voor het integreren van deze veiligheidsfuncties in collaboratieve toepassingen die gebruikmaken van PFL, SSM of HGC.

Meer informatie

Bron: The Robotreport, KAN.de, GT Engineering

Gerelateerde opleidingen

Webinar
Supervisie vertrouwenspersonen

Supervisie vertrouwenspersonen

  • Psychosociaal, Vertrouwenspersoon
  • online
  • In Company
  • Eén dag
  • 145
Webinar
Werken met derden

Werken met derden

  • Veiligheidscultuur, Wetgeving, Arbeidsveiligheid
  • online
  • In Company
  • Eén dag
  • 225
Train de Trainer - EHBO

Train de Trainer - EHBO

  • Gezondheid, Competentieontwikkeling
  • Officenter Hasselt
  • In Company
  • 3 dagen
  • 660
Webinar
Octopus sessie: Discriminatie, niet enkel een kwestie van kleur

Octopus sessie: Discriminatie, niet enkel een kwestie van kleur

  • Psychosociaal, Vertrouwenspersoon
  • Online
  • In Company
  • Eén dag
  • 165

Gerelateerde evenementen

Ronde tafel : Alcohol en drugs op de werkplaats: een stand van zaken op het vlak van het bewijs

Ronde tafel : Alcohol en drugs op de werkplaats: een stand van zaken op het vlak van het bewijs

  • Officenter Hasselt
  • Eén dag
Veerkracht in het onderwijs– van verplichting naar vitaliteit

Veerkracht in het onderwijs– van verplichting naar vitaliteit

  • Provinciehuis Limburg
  • Eén dag
SAVE THE DATE: Nieuwjaarsforum West-Vlaanderen

SAVE THE DATE: Nieuwjaarsforum West-Vlaanderen

  • De Oude Melkerij
  • Eén dag
SAVE THE DATE: Nieuwjaarsforum Limburg

SAVE THE DATE: Nieuwjaarsforum Limburg

  • Provinciehuis Limburg
  • Eén dag

Veiligheidsnieuws

Veiligheidsnieuws is hét vakblad voor preventieadviseurs. Het bevat artikels, praktijkcases, nieuwe trends, onderzoeken … Het verschijnt 4 maal per jaar (72 pagina's) in maart, juni, september en december met een oplage van meer dan 8.000 exemplaren (6.500 print en 1.500 digitaal).

Gerelateerde artikels & podcasts

Podcast

Podcastreeks SafetyTalk - aflevering 28: Brandbestrijding van elektrische voertuigen - het traject van de Prebes Award Winnaar

De elektrische revolutie op onze wegen is niet meer te stoppen volgens Robin Geets. Hij is een jonge preventieadviseur én Prebes Award winnaar 2024. Volg Robin die je in deze aflevering meeneemt in zijn parcours als startende preventieadviseur bij Aviapartner. Hij bespreekt in deze aflevering het thema van zijn eindwerk waarmee hij de Prebesaward won.
  • Debat
  • 02 dec. 2025
Nieuws

VSV lanceert campagne voor veiliger e-stepgebruik

De VSV (Vlaamse Stichting Verkeerskunde) lanceert op 24 november de online campagne 'Slim op de e-step'. Die campagne frist de belangrijkste verkeersregels voor e-steps op en stimuleert veilig gedrag en richt zich vooral op jonge e-steppers.
  • Mobiliteit
  • 01 dec. 2025

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Schrijf je hieronder in op één of meerdere van onze nieuwsbrieven of verken eerste even onze voorbeelden.

Nieuwsbrief

Het laatste nieuws in de preventiewereld, inclusief tips & tricks, ...

Tweewekelijks

Vacatureflash

Overzicht van de nieuwe vacatures in de preventiewereld

Elke donderdag

Opleidingen

Prenne, opleidingen, provinciale activiteiten, ...

Wekelijks

Starters

Infomail waar we starters wegwijs maken in de preventiewereld

Driemaandelijks