Updates in de normen over robots: ISO10218-1 en -2
Nieuws

Updates in de normen over robots: ISO10218-1 en -2

De normen over de robotten ISO10218-1 en -2 zijn herzien en gepubliceerd in 2025. In de nieuwe norm spreekt men niet over een 'collaboratieve robot of cobot' maar gebruikt men de term 'gezamenlijke toepassing' van een robot en mens op één arbeidsplaats.

  • 07 mei 2025

Door recente vooruitgang in materiaalkunde, automatisering en aandrijftechnologie zijn industriële robots krachtiger, veelzijdiger en kostenefficiënter geworden. Om de veiligheidseisen aan te passen aan deze ontwikkelingen, is de normenreeks EN ISO 10218 grondig herzien. Er is daarbij gekozen voor een nieuwe benadering van risicobeoordeling. De risicobeoordeling in het kader van de machinerichtlijn moet de 'gezamenlijke toepassing' veilig maken niet alleen de robot of cobot maar ook de samenwerking van mens en robot op éénzelfde arbeidsplaats.

Belangrijke updates in ISO 10218

De ISO 10218-serie (bestaande uit twee delen) is de toonaangevende veiligheidsnorm voor industriële robotica.

Deel 1 van de norm biedt richtlijnen voor het ontwerp, de fabricage, herfabricage en heropbouw van industriële robots. Het doel is het verbeteren van de veiligheid van personeel dat werkt met industriële robots en robotsystemen.

Deel 2 biedt richtlijnen voor het ontwerp en de systeemintegratie van industriële robottoepassingen en robotcellen. Dit omvat methoden voor beveiliging om de veiligheid van personeel dat met deze toepassingen werkt te verbeteren, met nadruk op het belang van risicoanalyses.

De herziening van 10218-1 in 2025 omvat technische wijzigingen en weerspiegelt de voortdurende ontwikkelingen op de markt. Er zijn aanvullende eisen opgenomen voor ontwerp, modi, verduidelijking van functionele veiligheidsvereisten, vereisten rond cybersecurity (voor zover relevant voor robotsveiligheid) en veiligheidsvereisten voor industriële robots die bedoeld zijn voor collaboratieve toepassingen (voorheen onderdeel van ISO/TS 15066).

Beide delen zijn grondig herzien om in te spelen op de nieuwste veiligheidsuitdagingen en technologische vooruitgang, waaronder:

  • Verduidelijkte functionele veiligheidsvereisten die preciezere richtlijnen bieden om naleving en risicobeperking te verbeteren.
  • Geïntegreerde veiligheidsvereisten voor collaboratieve robottoepassingen, waarmee de eerder afzonderlijke ISO/TS 15066 wordt samengevoegd.
  • Inbegrepen richtlijnen voor veiligheid bij handmatig laden/lossen en eind-effectors (ook wel end-of-arm tooling of EOAT genoemd), afkomstig uit eerdere technische rapporten (TR 20218-1 en TR 20218-2).
  • Nieuwe robotclassificaties met bijbehorende functionele veiligheidsvereisten en testmethodologieën.
  • Cybersecurity-eisen met betrekking tot industriële robotsveiligheid.

Veiligheidsfuncties voor collaboratieve toepassingen

De termen "collaboratieve werking" en vergelijkbare begrippen zijn verwijderd uit beide documenten, omdat ze enkel het type toepassing beschrijven en niet de modus of een eigenschap van de robot. Experts zijn het erover eens dat er zoiets als een "collaboratieve robot" of "collaboratieve modus" niet bestaat, en zeker geen snelheid die als "collaboratief" kan worden aangeduid.

Voor veilige collaboratieve toepassingen beschrijft de normreeks nu nog slechts drie verschillende veiligheidsfuncties:

  • Handgeleide bediening (HGC – Hand Guiding Control)
  • Snelheids- en afstandsbewaking (SSM – Speed and Separation Monitoring)
  • Beperking van kracht en snelheid (PFL – Power and Force Limiting)

De vierde eerder beschreven functie, "gemonitorde veilige stilstand" (monitored safe stop), wordt niet langer vermeld, aangezien deze ook vereist is bij veel niet-collaboratieve toepassingen om onbedoeld starten te voorkomen.

Deel 1 van de norm beschrijft in detail de vereisten voor de PFL-, SSM- en HGC-veiligheidsfuncties die door robotfabrikanten moeten worden geleverd. Deel 2 bevat de vereisten voor het integreren van deze veiligheidsfuncties in collaboratieve toepassingen die gebruikmaken van PFL, SSM of HGC.

Meer informatie

Bron: The Robotreport, KAN.de, GT Engineering

Gerelateerde opleidingen

Ergonomiebeleid op kantoor en in de industrie

Ergonomiebeleid op kantoor en in de industrie

  • Ergonomie, Gezondheid, Wetgeving
  • Hotel Van der Valk Nazareth
  • In Company
  • 3 dagen
  • 950
Oorzaken onderzoeken bij arbeidsongeval

Oorzaken onderzoeken bij arbeidsongeval

  • Bouw, Veiligheidscultuur, Mobiliteit, Arbeidsveiligheid
  • Ondernemerscentrum Roeselare
  • In Company
  • Eén dag
  • 420
Volzet
Brand en brandpreventie

Brand en brandpreventie

  • Arbeidsveiligheid
  • Hotel Van der Valk Nazareth
  • In Company
  • Eén dag
  • 420
Risico's herkennen en voorkomen bij Intern transport

Risico's herkennen en voorkomen bij Intern transport

  • Bouw, Veiligheidscultuur, Mobiliteit, Arbeidsveiligheid
  • Logis Waarloos
  • In Company
  • Eén dag
  • 310

Gerelateerde evenementen

Volzet
Studieavond - Van Huele NV: Heavy lifting technieken met focus op specifieke veiligheidsaspecten

Studieavond - Van Huele NV: Heavy lifting technieken met focus op specifieke veiligheidsaspecten

  • Veiligheidscultuur
  • Van Huele NV
  • Eén dag
Volzet
Van tillen tot trainen: zijn jouw medewerkers voldoende beschermd tegen ergonomische risico’s?

Van tillen tot trainen: zijn jouw medewerkers voldoende beschermd tegen ergonomische risico’s?

  • Basic-Fit Watersportbaan Gent
  • Eén dag
Volzet
Jong Prebes: Studieavond Werken op hoogte

Jong Prebes: Studieavond Werken op hoogte

  • Condor Safety
  • Eén dag
Volzet
Safety-integratie in actie: praktijkbezoek bij modulyss

Safety-integratie in actie: praktijkbezoek bij modulyss

  • modulyss
  • Eén dag

Veiligheidsnieuws

Veiligheidsnieuws is hét vakblad voor preventieadviseurs. Het bevat artikels, praktijkcases, nieuwe trends, onderzoeken … Het verschijnt 4 maal per jaar (72 pagina's) in maart, juni, september en december met een oplage van meer dan 8.000 exemplaren (6.500 print en 1.500 digitaal).

Gerelateerde artikels & podcasts

Podcast

NOG AAN TE PASSEN SafetyTalk - aflevering 33: hoe een psychosociale risicoanalyse aanpakken in een bedrijf?

Vandaag brengen we het verhaal van Elke Haemelynck en Stijn Adriaenssens. Ze leren elkaar kennen op de Prenne, dé beurs waar preventieadviseurs en standhouders inzake preventie en welzijn elkaar ontmoeten. Daar wisselen ze elkaars gegevens uit en slaan ze nadien de handen in elkaar om een psychosociale risicoanalyse uit te rollen bij één van Stijns klanten, Raes Autogroep. Maar wat is dat nu eigenlijk, zo'n psychosociale risicoanalyse? En wat maakt het uniek of kan het dat maken in een bedrijf met verschillende vestigingen en een divers publiek aan werknemers?
  • Debat
  • 15 nov. 2025
Nieuws

NOG aan te passen: SafetyTalk - aflevering 32: hoe een preventiebeleid voeren in een kleine onderneming?

Een preventiebeleid uitvoeren in een kleine onderneming, het blijft een uitdaging voor elke preventieadviseur. Edwin van Opstal, momenteel preventieadviseur en diensthoofd van de interne preventiedienst in het Algemeen Ziekenhuis Sint-Maria in Halle, deelt zijn ervaringen over diverse opdrachten die hij als preventieadviseur uitvoerde in kleine ondernemingen.
  • Debat
  • 15 nov. 2025

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Schrijf je hieronder in op één of meerdere van onze nieuwsbrieven of verken eerste even onze voorbeelden.

Nieuwsbrief

Het laatste nieuws in de preventiewereld, inclusief tips & tricks, ...

Tweewekelijks

Vacatureflash

Overzicht van de nieuwe vacatures in de preventiewereld

Elke donderdag

Opleidingen

Prenne, opleidingen, provinciale activiteiten, ...

Wekelijks

Starters

Infomail waar we starters wegwijs maken in de preventiewereld

Driemaandelijks