Updates in de normen over robots: ISO10218-1 en -2
Nieuws

Updates in de normen over robots: ISO10218-1 en -2

De normen over de robotten ISO10218-1 en -2 zijn herzien en gepubliceerd in 2025. In de nieuwe norm spreekt men niet over een 'collaboratieve robot of cobot' maar gebruikt men de term 'gezamenlijke toepassing' van een robot en mens op één arbeidsplaats.

  • 07 mei 2025

Door recente vooruitgang in materiaalkunde, automatisering en aandrijftechnologie zijn industriële robots krachtiger, veelzijdiger en kostenefficiënter geworden. Om de veiligheidseisen aan te passen aan deze ontwikkelingen, is de normenreeks EN ISO 10218 grondig herzien. Er is daarbij gekozen voor een nieuwe benadering van risicobeoordeling. De risicobeoordeling in het kader van de machinerichtlijn moet de 'gezamenlijke toepassing' veilig maken niet alleen de robot of cobot maar ook de samenwerking van mens en robot op éénzelfde arbeidsplaats.

Belangrijke updates in ISO 10218

De ISO 10218-serie (bestaande uit twee delen) is de toonaangevende veiligheidsnorm voor industriële robotica.

Deel 1 van de norm biedt richtlijnen voor het ontwerp, de fabricage, herfabricage en heropbouw van industriële robots. Het doel is het verbeteren van de veiligheid van personeel dat werkt met industriële robots en robotsystemen.

Deel 2 biedt richtlijnen voor het ontwerp en de systeemintegratie van industriële robottoepassingen en robotcellen. Dit omvat methoden voor beveiliging om de veiligheid van personeel dat met deze toepassingen werkt te verbeteren, met nadruk op het belang van risicoanalyses.

De herziening van 10218-1 in 2025 omvat technische wijzigingen en weerspiegelt de voortdurende ontwikkelingen op de markt. Er zijn aanvullende eisen opgenomen voor ontwerp, modi, verduidelijking van functionele veiligheidsvereisten, vereisten rond cybersecurity (voor zover relevant voor robotsveiligheid) en veiligheidsvereisten voor industriële robots die bedoeld zijn voor collaboratieve toepassingen (voorheen onderdeel van ISO/TS 15066).

Beide delen zijn grondig herzien om in te spelen op de nieuwste veiligheidsuitdagingen en technologische vooruitgang, waaronder:

  • Verduidelijkte functionele veiligheidsvereisten die preciezere richtlijnen bieden om naleving en risicobeperking te verbeteren.
  • Geïntegreerde veiligheidsvereisten voor collaboratieve robottoepassingen, waarmee de eerder afzonderlijke ISO/TS 15066 wordt samengevoegd.
  • Inbegrepen richtlijnen voor veiligheid bij handmatig laden/lossen en eind-effectors (ook wel end-of-arm tooling of EOAT genoemd), afkomstig uit eerdere technische rapporten (TR 20218-1 en TR 20218-2).
  • Nieuwe robotclassificaties met bijbehorende functionele veiligheidsvereisten en testmethodologieën.
  • Cybersecurity-eisen met betrekking tot industriële robotsveiligheid.

Veiligheidsfuncties voor collaboratieve toepassingen

De termen "collaboratieve werking" en vergelijkbare begrippen zijn verwijderd uit beide documenten, omdat ze enkel het type toepassing beschrijven en niet de modus of een eigenschap van de robot. Experts zijn het erover eens dat er zoiets als een "collaboratieve robot" of "collaboratieve modus" niet bestaat, en zeker geen snelheid die als "collaboratief" kan worden aangeduid.

Voor veilige collaboratieve toepassingen beschrijft de normreeks nu nog slechts drie verschillende veiligheidsfuncties:

  • Handgeleide bediening (HGC – Hand Guiding Control)
  • Snelheids- en afstandsbewaking (SSM – Speed and Separation Monitoring)
  • Beperking van kracht en snelheid (PFL – Power and Force Limiting)

De vierde eerder beschreven functie, "gemonitorde veilige stilstand" (monitored safe stop), wordt niet langer vermeld, aangezien deze ook vereist is bij veel niet-collaboratieve toepassingen om onbedoeld starten te voorkomen.

Deel 1 van de norm beschrijft in detail de vereisten voor de PFL-, SSM- en HGC-veiligheidsfuncties die door robotfabrikanten moeten worden geleverd. Deel 2 bevat de vereisten voor het integreren van deze veiligheidsfuncties in collaboratieve toepassingen die gebruikmaken van PFL, SSM of HGC.

Meer informatie

Bron: The Robotreport, KAN.de, GT Engineering

Gerelateerde opleidingen

Oorzaken onderzoeken bij arbeidsongeval

Oorzaken onderzoeken bij arbeidsongeval

  • Veiligheidscultuur, Arbeidsveiligheid
  • Officenter Aalst
  • In Company
  • Eén dag
  • 420
BA4-BA5 met hoogspanning

BA4-BA5 met hoogspanning

  • Wetgeving, Arbeidsveiligheid
  • Limtec - Diepenbeek
  • In Company
  • 2 dagen
  • 635
Webinar
Omgaan met rouw en verlies op het werk

Omgaan met rouw en verlies op het werk

  • Psychosociaal, Vertrouwenspersoon, Competentieontwikkeling
  • online
  • In Company
  • Eén dag
  • 225
Volzet
Coachende vaardigheden

Coachende vaardigheden

  • Psychosociaal, Vertrouwenspersoon, Competentieontwikkeling
  • Hotel Van der Valk Nazareth
  • In Company
  • Eén dag
  • 420

Gerelateerde evenementen

Collega kom eens kijken: BEBAT

Collega kom eens kijken: BEBAT

  • BEBAT Tienen
  • Eén dag
Volzet
Taken en verantwoordelijkheden van de hiërarchische lijn

Taken en verantwoordelijkheden van de hiërarchische lijn

  • Van Mossel Mercedes-Benz Vereenooghe Roeselare
  • Eén dag
Volzet
Brandpreventie

Brandpreventie

  • Hulpverleningszone Fluvia - post Menen
  • Eén dag
Ronde tafel - Ergonomie

Ronde tafel - Ergonomie

  • Officenter Hasselt
  • Eén dag

Veiligheidsnieuws

Veiligheidsnieuws is hét vakblad voor preventieadviseurs. Het bevat artikels, praktijkcases, nieuwe trends, onderzoeken … Het verschijnt 4 maal per jaar (72 pagina's) in maart, juni, september en december met een oplage van meer dan 8.000 exemplaren (6.500 print en 1.500 digitaal).

Gerelateerde artikels & podcasts

Nieuws

Alle Vlaamse gemeenten aangesloten bij BE-Alert

Sinds kort zijn alle 285 Vlaamse gemeenten aangesloten bij BE-Alert, het alarmeringssysteem van de overheid. De gemeenten kunnen zo het alarmeringsplatform inzetten in geval van een noodsituatie. Dat meldt het Nationaal Crisiscentrum.
  • 17 sep. 2025
Podcast

Podcastreeks SafetyTalk - aflevering 24: Samen terug aan het werk: re-integratie als gedeelde verantwoordelijkheid

In deze aflevering van SafetyTalk horen we Lode Godderis, CEO van IDEWE, over het actuele thema van ziekteverzuim en re-integratie. Hij benadrukt dat, naast de economische kant, re-integratie ook een maatschappelijk en persoonlijk onderwerp is. Het gaat hier dan ook eerder om een traject dat begint nog vóór iemand uitvalt, in plaats van een puur administratief proces. Het vraagt samenwerking, vertrouwen en open communicatie en dit tussen werknemer(s), leidinggevende, collega’s en andere posities die ondersteuning kunnen bieden zoals preventieadviseurs of HR-functies.
  • Debat
  • 16 sep. 2025

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Schrijf je hieronder in op één of meerdere van onze nieuwsbrieven of verken eerste even onze voorbeelden.

Nieuwsbrief

Het laatste nieuws in de preventiewereld, inclusief tips & tricks, ...

Tweewekelijks

Vacatureflash

Overzicht van de nieuwe vacatures in de preventiewereld

Elke donderdag

Opleidingen

Prenne, opleidingen, provinciale activiteiten, ...

Wekelijks

Starters

Infomail waar we starters wegwijs maken in de preventiewereld

Driemaandelijks