
Wie de cursus volledig volgt, ziet zijn dossier geseponeerd en vermijdt een vermelding in het strafregister.
De groepscursus is een sensibiliserende leermaatregel op voorstel van het parket of de politierechter. Deelname is vrijwillig en betalend. Idealiter volgt de cursus zo kort mogelijk na de overtreding: dan is de link tussen gedrag en gevolg nog duidelijk en de impact het grootst.
De cursus duurt acht uur, verspreid over twee halve dagen, en wordt begeleid door ervaren vormingswerkers van de VSV. In kleine groepen van maximaal twaalf deelnemers staan de cursisten stil bij hun gsm-gebruik, de risico’s van afleiding en de invloed daarvan op hun rijgedrag. Ze leren hoe ze afleiding kunnen vermijden en stellen een persoonlijk actieplan op voor veiliger rijgedrag.
Tijdens de sessies ervaren deelnemers via een interactieve proef dat multitasken in het verkeer onmogelijk is. Ze merken hoe moeilijk het is om hun aandacht te verdelen over twee taken en hoe dat hun reacties vertraagt. Na afloop ontvangen ze een attest van deelname; een kopie daarvan wordt toegevoegd aan het gerechtelijk dossier als bewijs van seponering.
De cursus kost 235 euro, te betalen door de overtreder. Bij een dagvaarding voor de politierechtbank kunnen de straffen oplopen tot 4.000 euro, met eventueel een rijverbod van 8 dagen tot 5 jaar. De cursus is dus niet alleen leerrijk, maar ook een proportioneel en constructief alternatief.
Het parket richt zich vooral tot “first offenders” voor wie een gerichte cursus het meeste leereffect biedt. Wie al eerder deelnam of een veroordeling opliep voor dezelfde feiten, komt niet opnieuw in aanmerking.
Sinds de start in het najaar van 2025 werden al vijf cursussen georganiseerd. Tegen het einde van dit jaar zullen dat er tien zijn. In 2026 volgen nog eens ongeveer 45 opleidingen, goed voor 400 à 500 deelnemers. De eerste evaluaties tonen dat deelnemers de cursus als verhelderend en confronterend ervaren, en dat hun inzicht in het eigen rijgedrag merkbaar toeneemt.
De leermaatregel ‘Afleiding achter het stuur’ is momenteel enkel beschikbaar op uitnodiging van het parket Oost-Vlaanderen, maar de VSV kan het aanbod uitbreiden op vraag van andere parketten. Het initiatief maakt deel uit van een ruimer aanbod aan groepscursussen waarmee de VSV, samen met de parketten, inzet op duurzame gedragsverandering bij verkeersovertreders. Momenteel lopen er cursussen bij de parketten van Antwerpen (snelheid en rijden onder invloed) en Oost-Vlaanderen (afleiding en snelheid).