Het Europees Parlement keurde een update van de EU-regels voor rijbewijzen goed. Deze herziening moet het verkeer veiliger helpen maken en ervoor zorgen dat er minder aanrijdingen gebeuren. In de EU vallen er elk jaar bijna 20 000 verkeersdoden.
In hun rijexamen worden bestuurders voortaan getest op hun kennis van de risico’s van de dode hoek, rijhulpsystemen, het veilig openen van deuren en de risico’s van afleiding door telefoongebruik. Op vraag van Parlementsleden zal in de rijopleiding en het rijexamen ook meer nadruk worden gelegd op bewustzijn van de risico’s die voetgangers, kinderen, fietsers en andere kwetsbare weggebruikers lopen.
Een rijbewijs voor motorfietsen en auto’s zal vijftien jaar geldig zijn. Als het rijbewijs ook wordt gebruikt als nationaal identiteitsbewijs kunnen de lidstaten de geldigheidsduur verkorten tot tien jaar. Een rijbewijs voor vrachtwagens en bussen zal vijf jaar geldig zijn. EU-landen kunnen ervoor kiezen de geldigheidsduur te verkorten voor bestuurders vanaf 65 jaar om vaker medische controles uit te voeren of opfriscursussen te geven.
Bestuurders kunnen hun eerste rijbewijs pas halen of hun rijbewijs pas verlengen als ze een medische controle hebben ondergaan, waaronder een oogtest en een controle op hart- en vaataandoeningen. EU-landen kunnen in de plaats van een medische controle kiezen voor een zelfevaluatie of een ander in dat land beschikbaar beoordelingssysteem voor autobestuurders en motorrijders.
Voor het eerst zal er in de EU voor onervaren bestuurders een proeftijd van ten minste twee jaar worden ingevoerd. Voor deze bestuurders zullen ook strengere regels en sancties gelden als zij onder invloed van alcohol rijden, geen veiligheidsgordel dragen of geen kinderbeveiligingssystemen gebruiken.
Daarnaast kunnen jongeren vanaf 17 jaar een rijbewijs voor auto’s (categorie B) halen, maar zolang zij geen 18 zijn, mogen zij alleen rijden onder begeleiding van een ervaren bestuurder.
Met de nieuwe regels wordt ook het tekort aan beroepsbestuurders aangepakt. Het behalen van een rijbewijs voor vrachtwagens (categorie C) wordt mogelijk vanaf 18 jaar en voor bussen (categorie D) vanaf 21 jaar, op voorwaarde dat de jongere in het bezit is van een getuigschrift van vakbekwaamheid. Anders is de minimumleeftijd 21 jaar voor vrachtwagens en 24 jaar voor bussen.
Het is de bedoeling dat de nieuwe regels ervoor zullen zorgen dat een digitaal rijbewijs, dat beschikbaar is op een mobiele telefoon, geleidelijk aan het belangrijkste formaat voor rijbewijzen wordt in de EU. Europarlementsleden hebben echter geëist dat bestuurders nog steeds een fysiek rijbewijs kunnen aanvragen en dat dit zonder onnodige vertraging, als algemene regel binnen de drie weken, moet worden afgegeven.
Om roekeloos rijgedrag in het buitenland tegen te gaan, wordt de intrekking, schorsing of beperking van een rijbewijs doorgegeven aan het EU-land dat het rijbewijs heeft afgegeven om te waarborgen dat sancties over de grenzen heen worden gehandhaafd. Nationale autoriteiten moeten elkaar zonder onnodige vertraging op de hoogte houden van besluiten over de ontzegging van de rijbevoegdheid in verband met de zwaarste verkeersovertredingen, waaronder rijden onder invloed van drank of drugs, betrokkenheid bij een dodelijk verkeersongeval of overdreven snelheid (bv. 50 km/h boven de maximumsnelheid).
De nieuwe regels treden in werking op de 20e dag na de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie. Dat gebeurde op 5 november 2025. De regels treden dus in werking op 25 november 2025. De EU-landen krijgen drie jaar de tijd om deze nieuwe bepalingen om te zetten in nationaal recht en een extra jaar om zich voor te bereiden op de uitvoering ervan.
De herziene EU-regels voor rijbewijzen maken deel uit van het pakket verkeersveiligheid dat de Commissie in maart 2023 heeft voorgesteld om de verkeersveiligheid voor alle weggebruikers te verbeteren en het aantal verkeersdoden in de EU tegen 2050 zo dicht mogelijk bij nul te brengen (“Vision Zero”).
Veiligheidsnieuws is hét vakblad voor preventieadviseurs. Het bevat artikels, praktijkcases, nieuwe trends, onderzoeken … Het verschijnt 4 maal per jaar (72 pagina's) in maart, juni, september en december met een oplage van meer dan 8.000 exemplaren (6.500 print en 1.500 digitaal).
