Lachgas: gevaren, risico’s en wettelijk kader
Nieuws

Lachgas: gevaren, risico’s en wettelijk kader

Waar en waarvoor wordt lachgas gebruikt, wat zijn deze gevaren en risico’s, wat zijn passende maatregelen, welk soort sensibilisatiemateriaal bestaat er en wat is het wettelijk kader? 

  • 11 mrt. 2021

Waar en waarvoor wordt lachgas gebruikt, wat zijn deze gevaren en risico’s, wat zijn passende maatregelen, welk soort sensibilisatiemateriaal bestaat er en wat is het wettelijk kader?

Gebruik

Hoewel distikstofmonoxide een volkomen legaal product is dat al lang gebruikt wordt in de medische sector (voor zijn verdovende en pijnstillende eigenschappen) en in de levensmiddelenindustrie, is het ook een euforische stof die bij langdurig of herhaald gebruik zeer schadelijke gevolgen voor de gezondheid kan hebben.

Lachgas wordt ook gebruikt bij slagroompatronen om slagroom te spuiten. Op deze manier is het vrij makkelijk beschikbaar voor het grote publiek.

Gevaren

Distikstofoxide, beter bekend onder de naam lachgas, wordt al ongeveer 250 jaar synthetisch aangemaakt. De stof is opgenomen in de codex en heeft een grenswaarde van 50 ppm. De stof heeft de pictogrammen GHS03 (oxiderend), GHS04 (gas) en GHS07 (schadelijk). Voor transport heeft het product UN-nr 1070 en Kemmlercode 25.

Lachgas wordt ook gebruikt (of eerder misbruikt) vanwege de geestverruimende effecten en de korte roes. Het veelvuldig gebruik kan leiden tot ernstige schadelijke gevolgen zoals dwarslaesies (met verlammingsverschijnselen van ledematen). Mensen met een laag vitamine B12-niveau zijn gevoeliger voor schadelijke effecten.

Er kleven ook maatschappelijke risico’s aan het gebruik van lachgas. Het reactievermogen en rijvaardigheid van automobilisten neemt af als ze lachgas gebruiken.

Lachgas in het verkeer

Volgens Vias blijkt dat 1 op de 7 Belgische bestuurders tussen 18 en 34 jaar en in Brussel zelfs 1 op de 3 jongere mannelijke bestuurders maandelijks lachgas gebruiken alvorens de weg op te gaan. Volgens de VRT werd lachgas gebruikt op bijna alle lockdownfeestjes, maar er waren ook andere VRT-berichten zoals het gebruik in de grensregio’s. Nog andere organisaties zoals onder meer het Antigifcentrumradio tweebruzzVADEIGA, de website gezondheid informeerden hierover. Recent kwam het thema zelfs aan bod in de Kamercommissie Gezondheid.

Enkele documenten

Nieuw wettelijk kader

Voortaan is het verboden om metalen patronen met distikstofmonoxide bestemd voor spuitbusvullingen voor huishoudelijk gebruik te verkopen aan jongeren onder de 18 jaar. Dit verbod geldt ook voor onlineverkoop. Daarnaast wil men ook het publiek bewuster maken van het potentiële gevaar van distikstofoxide. Zo moet vanaf 23 februari 2022 op elk recipiënt van metalen patronen met distikstofmonoxide bestemd voor spuitbusvullingen voor huishoudelijk gebruik een vermelding worden aangebracht dat lachgas gevaarlijk is.

Ook worden er sancties ingevoerd, die identiek zijn aan de sancties die gelden bij niet-naleving van het verbod op verkoop van tabak en alcohol. Handelaars kunnen een gevangenisstraf van 6 maanden en een geldboete van 3.000 euro krijgen. Deze maatregelen treden in werking op 5 maart 2021. Dit is te lezen in de Wet van 11 februari 2021 tot wijziging van de wet van 24 januari 1977 betreffende de bescherming van de gezondheid van de gebruikers op het stuk van de voedingsmiddelen en andere produkten, teneinde de verkoop aan minderjarigen van metalen patronen met distikstofmonoxide te verbieden (BS 23 februari 2021).

De wet van 24 januari 1977 was ook de wettelijke basis voor het verbod op tabaksreclame. Deze wet werd ook gebruikt voor het verbod van verpakkingen en voorwerpen die bisphenolA bevatten voor kinderen jonger dan 3 jaar.

In Nederland was er in 2020 ook sprake van een wettelijke regeling voor lachgas die op 1 januari 2021 in voege zou gaan. Uiteindelijk ging dit niet door. Dit neemt niet weg dat in sommige Nederlandse gemeenten en steden er verbodsbepalingen zijn.

Misbruik van gevaarlijke stoffen

Chemische stoffen kunnen op een verantwoorde manier gebruikt worden, maar ook misbruikt worden. In dit Prebesbericht was er informatie over zwavelzuurgooiers. En ook meststoffen met hoog nitraatgehalte, kunnen misbruikt worden door er explosieven mee te maken of kunnen in geval van brand, aanleiding geven tot grote explosies, zoals ook de explosie in Beiroet in augustus 2020.

Veiligheidsnieuws

Veiligheidsnieuws is hét vakblad voor preventieadviseurs. Het bevat artikels, praktijkcases, nieuwe trends, onderzoeken … Het verschijnt 4 maal per jaar (72 pagina's) in maart, juni, september en december met een oplage van meer dan 8.000 exemplaren (6.500 print en 1.500 digitaal).

Gerelateerde artikels & podcasts

Nieuws

De herstelbaarheidsindex

Vanaf 2 mei voert België de herstelbaarheidsindex in, een score van 1 tot 10 die aangeeft hoe herstelbaar bepaalde elektrische of elektronische producten zijn. Deze index helpt consumenten bij het kiezen van een duurzaam toestel.
  • 02 mei 2025
Nieuws

Sciensano lanceert De Grote Voedselkaart-app

Sciensano lanceert De Grote Voedselkaart-app, een grootschalig burgerwetenschapsonderzoek naar voedselomgevingen in Vlaanderen. Hoe beleven we onze voedselomgeving? Waar kopen we ons eten, wat beïnvloedt onze keuzes in de winkel of op restaurant, hoe tevreden zijn we over het voedingsaanbod in onze buurt?
  • Gezondheid
  • 29 apr. 2025

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Schrijf je hieronder in op één of meerdere van onze nieuwsbrieven of verken eerste even onze voorbeelden.

Nieuwsbrief

Het laatste nieuws in de preventiewereld, inclusief tips & tricks, ...

Tweewekelijks

Vacatureflash

Overzicht van de nieuwe vacatures in de preventiewereld

Elke donderdag

Opleidingen

Prenne, opleidingen, provinciale activiteiten, ...

Wekelijks

Starters

Infomail waar we starters wegwijs maken in de preventiewereld

Driemaandelijks