We slapen vandaag minder goed dan we zouden willen. De schuldigen? Onze smartphones, stressvolle dagen of nachtelijke warmte-opwellingen. Toch hoeft goed slapen geen onbereikbaar doel te zijn. Vaak begint het bij kleine, haalbare aanpassingen.
Rond slaap doen nog altijd hardnekkige mythes de ronde. In slaap vallen voor de tv? Helemaal niet erg. Eén of twee mindere nachten per week? Perfect normaal. Zelfs een korte periode van minder slaap is geen ramp, zolang je overdag nog goed functioneert.
De belangrijkste tip van slaapexperts: maak je niet druk over je slaap. Piekeren over het niet slapen houdt je juist wakker. Je lichaam maakt dan adrenaline aan, waardoor je brein in waakstand blijft. Rustiger omgaan met je nachtrust is dus vaak al de helft van het werk.
De meeste volwassenen doen het goed met 7 tot 9 uur slaap per nacht, maar dat verschilt per persoon. Zo’n 10 à 15% van de mensen zijn kortslapers en hebben genoeg aan minder dan 7 uur, terwijl eenzelfde percentage juist meer nodig heeft. Ook wat je overdag doet - fysiek en mentaal - heeft invloed. En onthoud: geen enkele nacht is hetzelfde.
Hoe verleidelijk ook, snoozen is geen goed idee. De slaap die je dan nog krijgt, is oppervlakkig, waardoor je je vaak juist slomer voelt. Beter is om meteen op te staan. Een wekker met vogelgeluiden kan fijn zijn, maar nog belangrijker is regelmaat in je slaaptijden.
Een smartwatch die je slaap bijhoudt lijkt handig, maar vaak zorgt die info juist voor stress. Hetzelfde geldt voor je smartphone in bed: leg hem liever buiten de slaapkamer. En vermijd blauw licht minstens een uur voor je gaat slapen. Je hersenen krijgen zo het signaal dat het tijd is om tot rust te komen.
Af en toe slecht slapen hoort erbij. Ook een paar weken wat minder slaap is geen ramp. Maar duurt het langer dan drie maanden én merk je dat je overdag niet meer goed functioneert? Dan is het tijd om hulp te zoeken. Vermijd in elk geval slaapmiddelen zoals benzodiazepines of zogeheten Z-medicatie: die lossen het probleem meestal niet op.
De overgang naar het winteruur is even wennen, maar met wat aandacht voor je slaapgewoontes vind je snel weer je ritme. En onthoud: slapen is geen prestatie, het is een natuurlijk proces. Hoe minder je erover piekert, hoe beter je meestal slaapt.