Verplichte aanstelling vertrouwenspersoon in het Vlaams hoger onderwijs

Op 8 december 2023 verscheen een Vlaams decreet m.b.t. grensoverschrijdend gedrag in het hoger onderwijs (tussen studenten onderling, personeel onderling en tussen studenten en personeel). Het decreet introduceert onder andere een verplichting voor hoger onderwijsinstellingen in Vlaanderen om minstens één vertrouwenspersoon voor studenten aan te stellen. 

Gedragscode, procedure meldpunt

Hogescholen zijn er toe gehouden een gedragscode op te stellen rond grensoverschrijdend gedrag. Ook studenten- en personeelsvertegenwoordiging dienen hierbij te worden betrokken. Deze gedragscode wordt opgenomen in het arbeidsreglement.

Men werkt ook een procedure uit voor het melden van grensoverschrijdend gedrag. Eveneens dient een meldpunt te worden opgericht. Alle meldingen worden opgenomen in een digitaal centraal register waar o.a. de vertrouwenspersonen van personeel en studenten maar ook de preventieadviseur psychosociale aspecten toegang toe hebben. Ook de meldingen in het kader van de welzijnswet voor werknemers komen hier in terecht (naast meldingen rond ongewenst gedrag tussen studenten onderling, tussen studenten en onderwijzend personeel, …). Meldingen kunnen ook opgenomen worden met behoud van anonimiteit indien de melder dit vraagt aan de vertrouwenspersoon.

De vertrouwenspersoon (studenten of personeel) kan, indien er meerdere meldingen mbt een zelfde persoon zijn geweest, initiatief nemen om vervolgstappen te ondernemen. Ook wanneer er zich een acuut risico voordoet (voor studenten of personeelsleden) neemt de vertrouwenspersoon een initiatief. Dit kan erin bestaan dat tuchtoverheid en/of parket worden ingelicht.

Vertrouwenspersoon voor de studenten

De Hogeschool wordt verplicht een vertrouwenspersoon aan te stellen voor de studenten. Uiterlijk binnen zes maanden na de aanstelling moet de vertrouwenspersoon een basisopleiding volgen van ten minste vijf dagen. Ook dient deze verplicht een jaarlijkse intervisie te volgen. De vertrouwenspersoon studenten, de vertrouwenspersoon voor het personeel en de preventieadviseur psychosociale aspecten zijn verplicht om waar nodig met elkaar contact te nemen. Ze maken gezamenlijke afspraken over het centrale register.

Vlaams decreet vs federale wet

Op 23 november 2023 werd de wet van 5 november 2023 houdende diverse arbeidsbepalingen gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.Het aanstellen van een intern vertrouwenspersoon was al aanbevolen voor alle ondernemingen, maar werd hierdoor ook verplicht voor ondernemingen met minstens 50 werknemers. Deze wijziging maakt deel uit van de maatregelen ter uitvoering van het Federaal Actieplan Mentaal Welzijn op het Werk en heeft als doel de aanwezigheid van vertrouwenspersonen in de ondernemingen te vergroten. Het Vlaams decreet van 8 december 2023 heeft betrekking op grensoverschrijdend gedrag in het hoger onderwijs en staat dus los van deze federale wet.

Meer informatie

Bron: Cohezio, IDEWE