Luchtweginfecties: Winterplan geactiveerd en code geel van kracht

Winterplan luchtweginfecties

De Interministeriële Conferentie Volksgezondheid, met alle ministers van Volksgezondheid en welzijn, bevestigt het plan voor de komende winter.

Het Winterplan is opgesteld op basis van evaluaties van de voorgaande seizoenen en wetenschappelijke inzichten. Het bevat enkel aanbevelingen en adviezen, dus geen verplichtingen. De meest voorkomende luchtweginfecties in België zijn voornamelijk influenza (“de griep”), SARS-CoV-2 (“het coronavirus” dat COVID-19 veroorzaakt), het respiratoir syncytieel virus (RSV), en de Streptococcus pneumoniae (“de pneumokok”).

Behalve COVID, dat nog grillige pieken en golven kent, vallen de pieken van de andere infecties redelijk goed te voorspellen. Ruw geschat loopt het winterseizoen van respiratoire pathogenen van oktober tot april.

Aanbevelingen per aandachtsniveau en per sector

Het Winterplan Luchtweginfecties bevat aanbevelingen per aandachtsniveau en per activiteitensector (werkplek, openbaar vervoer, internationale reizen, privébijeenkomsten en publieke evenementen).

Er zijn 4 aandachtsniveaus:

Code groen: lage circulatie van luchtweginfecties en de druk op het gezondheidszorgsysteem is onder controle.
Code geel: matige circulatie van luchtweginfecties, maar de druk op het gezondheidszorgsysteem blijft onder controle.
Code oranje: hoge circulatie van luchtweginfecties, belangrijke druk op het gezondheidszorgsysteem.
Code rood: zeer hoge circulatie van luchtweginfecties, overbelasting van het gezondheidszorgsysteem.

Bij elk waarschuwingsniveau horen specifieke aanbevelingen die iedereen kunnen helpen de eigen en collectieve verantwoordelijkheid op te nemen. De leefwereld van kinderen en adolescenten wordt maximaal gevrijwaard en er zijn uitzonderingen voor mensen voor wie het dragen van een masker niet mogelijk is.

Door de aanbevelingen goed op te volgen, draagt elke burger bij aan zijn eigen veiligheid, die van zijn naasten en van kwetsbare personen, en voorkomt zo een te hoge druk op het zorgsysteem. Het is immers in ieders belang dat elke vorm van zorg, niet alleen die voor respiratoire infecties, normaal en tijdig kan doorgaan.

Code geel

Het aandachtsniveau voor luchtweginfecties is op 18 december 2025 verhoogd naar code geel. Dat betekent een duidelijke toename van luchtweginfecties terwijl de druk op het zorgsysteem voorlopig onder controle is.

Door de basisaanbevelingen, die heel het jaar van toepassing zijn, zo goed mogelijk op te volgen, beperken we samen het risico op verspreiding van luchtwegkiemen en voorkomen we druk op onze zorg:

Was regelmatig je handen met water en zeep. Hoest en niest in een wegwerpzakdoek of in je elleboog. Zo bescherm je jezelf, je naasten en kwetsbare personen.
Ben je ziek? Verzorg jezelf, blijf thuis en vermijd contact om anderen niet te besmetten.
Breng tijdig je vaccinaties in orde, zo heb je de beste bescherming. Als je dit seizoen nog niet gevaccineerd werd, kwetsbaar bent of voor een kwetsbaar persoon zorgt, zwanger bent of zwanger wil worden, of als je in de zorg werkt: dan is het de hoogste tijd om je vaccinaties tegen COVID-19, griep, RSV en pneumokokken in orde te brengen. Je arts of apotheker kan raad geven.

Kwetsbare personen lopen meer risico op een ernstiger verloop van de luchtweginfectie, op complicaties, en op overlijden. Je bent kwetsbaar als je:

ouder bent dan 65 jaar;
een chronische aandoening hebt aan de longen, het hart, de lever of de nieren, metabole aandoeningen (inclusief diabetes), of aandoeningen van spieren en zenuwen;
een stoornis hebt van je immuniteit;
zwanger bent.
Zuigelingen zijn ook kwetsbaar.

De bijkomende aanbevelingen in code geel benadrukken het belang van goede verluchting en ventilatie:

Verluchting is één van de eenvoudigste en beste acties om het oplopen of verspreiden van luchtweginfecties te vermijden. Zet tegenoverliggende ramen en deuren meerdere keren per dag en gedurende enkele minuten open, en houd alle verluchtingsroosters goed vrij voor een constante toevoer van frisse lucht.
Mechanische ventilatie: Als je een ventilatiesysteem hebt dat binnenlucht actief aanzuigt en naar buiten afvoert en/of buitenlucht naar binnen brengt, zorg dan dat het goed en doorlopend werkt, schakel de luchtstroom hoger en kijk de filters na.

De RMG blijft waakzaam om snel te reageren en te communiceren mochten er belangrijke epidemiologische veranderingen optreden.